Low-carb dla diabetyków?

Czym jest cukrzyca typu 2?

Cukrzyca typu 2 nazywana bywa również cukrzycą insulinoniezależną, w skrócie NIDDM (z ang. non-insulin-dependent diabetes mellitus) i jest najczęściej występującą formą cukrzycy. Przypadłość ta jest zaliczana do chorób metabolicznych i cechuje się wysokim stężeniem glukozy we krwi oraz opornością tkanek obwodowych i wątroby na insulinę, jak i również względnym, niekiedy postępującym niedoborem insuliny. Cukrzyca typu 2 jest najczęściej występującą formą tej choroby. U jej podstaw z jednej strony leżą zarówno uwarunkowania genetyczne (obejmujące zaburzenia wydzielania insuliny), jak i czynniki środowiskowe, takie jak brak ruchu oraz przede wszystkim zła dieta i będąca jej skutkiem otyłość.

Dietoterapia w cukrzycy

Zarówno w prewencji, a także we wspomaganiu leczenia cukrzycy niezwykle doniosłe znaczenie ma postępowanie żywieniowe. W ramach zabiegów profilaktycznych u osób z podwyższonego ryzyka, jak i w klinicznej dietoterapii, zazwyczaj stosuje się dietę ubogoenergetyczną, niskoglikemiczną, charakteryzującą się umiarkowanym lub niskim spożyciem tłuszczu, z ograniczeniem kwasów tłuszczowych nasyconych. Jest to oczywiście dieta z przewagą węglowodanów. Tymczasem, jak pokazują badania, tego typu rozwiązanie niekoniecznie muszą stanowić najlepszy, a już na pewno nie jedyny z możliwych wyborów… Jak się okazuje, znakomitą alternatywą dla konwencjonalnych zabiegów dietetycznych może mieć dieta niskowęglowodanowa.

Ciekawe badanie

Niezwykle interesujących danych dla omawianej tematyki dostarcza badanie przeprowadzone przez zespół naukowców z Uniwersytetu w Linköping. Studium pokazało, że zdecydowanie korzystniejszy  wpływ na glikemię i na poziom lipidów ma dieta wysokotłuszczowa i niskowęglowodanowa, niż konwencjonalne rozwiązania żywieniowe w postaci diety niskoglikemicznej z przewagą węglowodanów. Eksperyment jest o tyle wyjątkowy na tle wielu innych badań, że trwał aż dwa lata. Wzięło w nim udział 61 osób ze stwierdzoną cukrzycą typu 2. Uczestnicy zostali podzieleni losowo na dwie grupy:

• pierwszej grupie zaordynowano dietę konwencjonalną, gdzie 30% energii pochodziło z tłuszczu, 55-60% z węglowodanów, a 10-15% z protein, była to dieta niskoglikemiczna;
• grupie drugiej zalecono dietę niskowęglowodanową i wysokotłuszczową, gdzie 50% kalorii dostarczano z tłuszczu, 20% z węglowodanów, a 30% z białka (nie była to więc dieta ketogenna, a klasyczny low-carb).

Wyniki eksperymentu

Wyniki cytowanego badania okazały się intrygujące. Wspomnieć należy na wstępie, iż w przypadku obu zastosowanych diet zaobserwowano podobne efekty, jeśli chodzi o ubytek masy ciała i redukcję tłuszczu zapasowego. W tej materii różnic nie było. Co ciekawe jednak, po upływie pół roku w grupie uczestników przypisanych do diety niskowęglowodanowej znacznie poprawiła się kontrola glikemii. Różnica okazała się znacząca. Poziom  glukozy we krwi u osób przypisanych do diety niskowęglowodanowej obniżył się z 58,5 do 53,7 mmol/mol, a co więcej - stężenie insuliny spadło aż o 30%. Pomimo wyższego spożycia tłuszczu, w tym również kwasów tłuszczowych nasyconych  zaobserwowano także poprawę wyników lipidogramu, obejmujące wzrost stężenia frakcji HDL, zwanej dobrym cholesterolem. Efektów takich nie zanotowano w grupie osób stosujących dietę konwencjonalną.

Wnioski

Dieta niskowęglowodanowa może stanowić nie tylko skuteczne narzędzie w pracy nad sylwetką, ale również sprawdza się we wspomaganiu leczenia chorób takich jak cukrzyca typu 2. Należy jednak pamiętać, że dietoterapia tego typu chorób powinna być prowadzona z udziałem ekspertów zajmujących się planowaniem żywienia. Układanie diety pod jednostki chorobowe wymaga wiedzy i doświadczenia.