„Łatwo przyszło – łatwo poszło” to popularne powiedzenie. Niestety nijak się ma do realiów rządzących fizjologią przybierania i tracenia na wadze. Okazuje się bowiem, że szybko zdobyte kilogramy tkanki tłuszczowej paradoksalnie mogą być trudniejsze do spalania niż te, które gromadzone były przez lata. Zależność wydaje się nieprawdopodobna, ale odkryto mechanizmy leżące u jej podstaw.
Szybkie tycie, hipoksja i HIF-1
Szybki przyrost masy ciała dotyka zazwyczaj osób, które kończą swoje krótsze lub dłuższe zmagania z niezbyt dobrze przemyślanymi dietami odchudzającymi. W praktyce polega to na tym, iż po utracie kilku lub kilkunastu kilogramów nasileniu ulegają „objawy kompensacyjne”, które prowadzą do wyłączenia mechanizmów kontrolujących łaknienie i zwiększonego apetytu na pokarmy wysokokaloryczne i zasobne w cukry. Niezwykle ważne jest to, iż w sytuacji gdy tkanki tłuszczowej przybywa szybko, dochodzi do zmniejszenia dostępności tlenu w obrębie adipocytów. Pojawia się stan zwany hipoksją. W efekcie tego zwiększeniu ulega aktywność czynnika zwanego HIF-1 (jest to tzw. czynnik aktywowany przez hipoksję). Badania przeprowadzone przez naukowców z Politechniki Federalnej w Zurychu pokazują, iż HIF-1 wykazuje unikalną zdolność do hamowania spalania tłuszczu.
Jak działa HIF-1?
Mechanizm działania HIF-1 jest dość ciekawy. Okazuje się, iż czynnik ten pobudza wytwarzanie wielu cytokin, które pomagają przetrwać komórce w warunkach niedoboru tlenu. W efekcie jego działania komórki zaczynają przestawiać się z beta oksydacji (procesu, w którym spalane są kwasy tłuszczowe), na glikolizę. Dzieje się to m.in. za sprawą zablokowania działania enzymu sirtuiny-2, który wpływa na ekspresję genów beta-oksydacji. Procesy te są skomplikowane i nie będę ich szerzej opisywać, warto sobie zapamiętać natomiast jedną ważną kwestię – wzrost aktywności HIF-1 sprawia, że nawet w sytuacji zmiany nawyków żywieniowych utrata tkanki tłuszczowej jest utrudniona. Dzieje się tak właśnie przez lokalne zablokowanie procesów beta oksydacji. I ta kwestia jest zdecydowanie najbardziej frapująca.
Podsumowanie
Istnieją przesłanki, by uważać, iż szybko zgromadzona tkanka tłuszczowa może okazać się mniej wrażliwa na wpływ konwencjonalnych zabiegów odchudzających. Warto mieć ten fakt na uwadze i pilnować, by masa ciała nie zwiększała się zbyt szybko. Unikać należy nawet krótkich okresów nielimitowanego przejadania się, bo niewykluczone, iż zyskane w ten sposób kilogramy będą trwalsze niż byśmy chcieli.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
