Żelazo jest niezbędnym składnikiem naszej diety. Odpowiednia jego podaż jest kluczowa dla utrzymania szczytowej kondycji psychofizycznej, a braki tego pierwiastka szczególnie mocno odczuwane mogą być przez sportowców i osoby aktywne fizycznie. Okazuje się jednak, że niekiedy istotnym problemem staje się nie tyle niedobór, co nadmiar żelaza w diecie. Co ciekawe sytuacja ta staje się coraz częstsza i dotyczy w szczególności… no właśnie, kogo?
Po co nam żelazo?
Żelazo jest niezbędnym składnikiem naszej diety. Pierwiastek ten pełni w ludzkim organizmie bardzo ważne funkcje, przede wszystkim wchodzi w skład hemoglobiny i mioglobiny , przez co warunkuje odpowiednie dotlenienie wszystkich tkanek i narządów. Dodatkowo żelazo współtworzy szereg enzymów, które odpowiedzialne są między innymi za: metabolizm kwasów tłuszczowych, biosyntezę prostaglandyn, katabolizm niektórych aminokwasów (tryptofanu) oraz transport elektronów.
Dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek wynosi około 12 mg u mężczyzn i około 18mg u kobiet. Uprawienie sportu może zwiększać potrzeby ustrojowe, przy czym dotyczy to dużych obciążeń treningowych i głownie dyscyplin wytrzymałościowych.
Skąd brać żelazo?
Żelazo obecne jest w wielu pokarmach, zarówno tych pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego. Warto wiedzieć, iż w produktach żywnościowych pierwiastek ten może występować w dwóch różnych postaciach: hemowej (w mięsie w postaci hemoglobiny i mioglobiny) i niehemowej (w produktach roślinnych). Biodostępność żelaza zawartego w produktach pochodzenia roślinnego jest istotnie niższa niż w przypadku mięsa. Przyswajalność tego pierwiastka dodatkowo obniżają między innymi:
Niedobory żelaza dotyczą przede wszystkim kobiet w wieku rozrodczym, zwłaszcza sportsmenek. Do objawów deficytu tego pierwiastka należą:
zmiany w obrębie błon śluzowych,
zaniki brodawek na języku,
biegunka,
zmniejszona wydolność organizmu,
zaburzenia temperatury ciała,
słaba jakość snu,
zmniejszona sprawność intelektualna i psychiczna.
Skutkiem braków żelaza jest też anemia.
Nadmiar żelaza
Nadmiar żelaza dotyka głownie mężczyzn, zwłaszcza pasjonatów sportów siłowych trenujących rekreacyjnie, a spożywających duże ilości mięsa. Problem ten staje się coraz bardziej powszechny. Nadmiar żelaza zaburza wchłanianie innych pierwiastków takich, jak np. cynk, miedź; zmniejsza odporność organizmu na infekcje, wywołuje uszkodzenie tkanek i narządów, zwiększa ryzyko nowotworów i chorób serca. Do problemów z nadmiarem tego pierwiastka przyczynia się masowe stosowanie suplementów diety zawierających żelazo w składzie.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.