Robiąc zakupy spożywcze powinniśmy sprawdzać nie tylko wartości odżywcze i skład produktów, ale również na informacje związane z zalecanym terminem spożycia.
Na opakowaniach znaleźć możesz różne informacje:
najlepiej spożyć przed...
najlepiej spożyć przed końcem...
należy spożyć do...
data ważności...
należy spożyć w ciągu trzech dni od otwarcia
i inne, podobne.
Termin przydatności do spożycia nie jest jedynie wymysłem producenta. Sprawy te reguluje w Polsce Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia z 2006 roku Dz.U. 2006 nr 171 poz. 1225. Zgodnie z założeniami tej ustawy, każdy produkt spożywczy powinien mieć na opakowaniu informację o dacie minimalnej trwałości i termin przydatności do spożycia.
Jak interpretować te informacje?
Data minimalnej trwałości określana jest zwykle przez wyrażenia "najlepiej spożyć przed..." i "najlepiej spożyć przed końcem...". Informacja ta określa, do kiedy produkt zachowuje swoje właściwości. Można zatem powiedzieć, że producent gwarantuje, że spożywając jego produkt w tym terminie, jest on dla nas bezpieczny, zachowuje smak, konsystencję, zapach i wartości odżywcze. Oczywiście pod warunkiem, że przestrzegamy warunków jego przechowywania. Jeśli produkt wymaga przechowywania w lodówce, a trzymamy go w ciepłym miejscu, wówczas termin zdatności do spożycia jest znacznie krótszy.
Warto poszukać na opakowaniu także informacji o tym, jak długo produkt jest ważny po otwarciu.
Na jakich produktach znajdziemy informacje typu "najlepiej spożyć przed..." i "najlepiej spożyć przed końcem..."?
Zwykle są to produkty mrożone (takie jak mrożonki warzywne i owocowe, lody), a także produkty suche (jak: ryż, kasze, makaron, herbata) oraz oleje roślinne, konserwy czy czekolada.
"Należy spożyć do..." - co nam mówi o produkcie?
Jeżeli na opakowaniu widnieje informacja "należy spożyć do..." to znaczy, że po tej dacie produkt nie nadaje się do konsumpcji i nie będzie dla nas bezpieczny. Takie określenie występuje na produktach o krótkim terminie ważności, takich które szybko się psują, czyli mięso i ryby, jogurty, serki, mleko pasteryzowane itp. Bardzo ważne jest, aby przestrzegać podanych terminów, bo możemy się najzwyczajniej w świecie zatruć. Pamiętać należy również o tym, że po otwarciu opakowania lepiej spożyć produkt nieco szybciej. Zwykle też są to produkty, które bezwzględnie należy przechowywać w lodówce.
Podsumowanie
Jaka jest różnica pomiędzy "najlepiej spożyć przed..." a "należy spożyć do..."? Przede wszystkim taka, że produkty określone pierwszym wyrażeniem mogą tracić nieco na jakości po upływie tej daty, ale nie zrobią nam większej krzywdy, jeśli zjemy je troszkę po upływie tej daty. W przypadku produktów z "należy spożyć do" producent i przepisy nie gwarantują nam bezpieczeństwa spożycia.
Jak znaleźć datę ważności na produktach?
Zwykle daty ważności są dość dobrze widoczne, ale w zależności od produktów są to różne miejsca - wieczka, nakrętki, spód opakowania, na zgrzewie opakowania itp.
Data powinna być podana co do dnia, a jeśli dany produkt możemy przechowywać dłużej, niż trzy miesiące, wówczas na opakowaniu powinien znaleźć się także miesiąc i rok. Istnieją również produkty, które mogą być przechowywane znacznie dłużej, i one również powinny mieć dokładną datę spożycia, a przede wszystkim rok.
Co oznaczają pozostałe informacje obok daty ważności?
Obok samej daty pojawiają się również inne symbole. Niestety, ale nie jest możliwe napisanie uniwersalnego przewodnika, ponieważ skróty i oznaczenia zależą od producenta. Zwykle jednak pojawia się pewien schemat.
LOT/SER to numer partii (produkty wyprodukowane danego dnia) i serii produktu (nadawany konkretnemu przedmiotowi). Jest to niezbędne szczególnie przy produktach farmaceutycznych, by móc zlokalizować daną partię jak najszybciej.
Dalej znajdują się kody liczbowe, specyficzne dla każdego producenta. Oznaczają one datę produkcji. Przykładowo, kod 040419 może oznaczać, że produkt został wyprodukowany 4 kwietnia 2019 roku. Zdarza się, że niektóre firmy trochę bardziej to komplikują i na własną ręką ciężko rozszyfrować ich kody, np. XXX19219, co by oznaczało: XXX to numer serii, 192 to dzień roku, więc byłby to 11 lipiec, a 19 to rok, czyli 2019. Ta data do data produkcji. Taki zapis jednak stanowi rzadkość.
Nas oczywiście interesuje głównie data ważności spożycia, która zwykle jest dość klarownie opisana.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
