Czy mam nietolerancję laktozy?

Niestety w wieku dorosłym wiele ludzi nie wytwarza lub traci zdolność do wytwarzania wystarczającej odpowiedniej ilości laktazy, aby prawidłowo trawić laktozę z mleka, co prowadzi do dolegliwości ze strony układu pokarmowego. U niektórych osób może rozwinąć się nietolerancja laktozy po zabiegu chirurgicznym lub z powodu chorób przewodu pokarmowego, takich jak infekcje wirusowe lub bakteryjne. Jak objawia się nietolerancja laktozy? Oto 5 najczęstszych oznak.

Ból żołądka i wymioty

Ból żołądka i wzdęcia są częstymi objawami nietolerancji laktozy zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Jeśli nie zostanie strawiona w jelicie cienkim z powodu braku laktazy, przechodzi do jelita grubego i jest rozkładana przez florę bakteryjną do kwasu mlekowego, dwutlenku węgla, wodoru, metanu i wodorotlenków. Wówczas pojawiają się nieprzyjemne bóle żołądka, wzdęcia czy wymioty. Ból zwykle zlokalizowany jest w okolicy pępka i w dolnej połowie brzucha.

Uczucie wzdęcia jest spowodowane wzrostem ilości wody i gazów w okrężnicy, co powoduje rozciąganie ściany jelita. Może to w konsekwencji powodować u niektórych osób nudności, a nawet wymioty. Należy pamiętać, że ból brzucha i wymioty są częstymi objawami ze strony układu trawiennego, które mogą wynikać też z innych przyczyn, takich jak przejadanie się, infekcje, przyjmowane leki i inne choroby.

Biegunka

Biegunka to zwiększona częstotliwość, płynność i objętość stolca. W momencie, gdy organizm produkuje niewystarczającą ilość laktazy, laktoza nie może być strawiona i wędrując dalej do jelita grubego, skutkuje zwiększeniem napływu wody do jelita, powodując biegunkę. Jednak podobnie jak wyżej, poza nietolerancją laktozy istnieje oczywiście także wiele innych przyczyn luźnego stolca takich jak przyjmowane leki, infekcje i choroby zapalne jelit.

Męczące wzdęcia i gazy

U osób z nietolerancją laktozy niestrawiona jej część przechodzi przez jelito cienkie do jelita grubego, gdzie zachodzą różne procesy biochemiczne i fizjologiczne. Bakterie, które w nich uczestniczą, fermentują laktozę do kwasów i gazów takich jak wodór, dwutlenek węgla, metan odpowiedzialne za wzdęcia, przelewanie i kolki. Dlatego bardzo często mogą pojawić się wzdęcia i krępujące gazy.

Zaparcia

Zaparcia to twarde stolce, którym towarzyszy uczucie niepełnego wypróżnienia, dyskomfortu w żołądku i wzdęcia. Może to być kolejna oznaka nietolerancji laktozy, chociaż jest to znacznie rzadszy objaw niż biegunka. Gdy bakterie w okrężnicy fermentują niestrawioną laktozę, wytwarzają metan. Uważa się, że metan spowalnia czas przemieszczania się pokarmu przez jelita, co u niektórych osób prowadzi do zaparć. Przyczyną zaparć może być także odwodnienie, za mała ilość błonnika w diecie, niektóre leki, zespół jelita drażliwego, cukrzyca, niedoczynność tarczycy, choroba Parkinsona czy hemoroidy.

Inne objawy

Chociaż główne objawy nietolerancji laktozy mają najczęściej charakter żołądkowo-jelitowy, w niektórych przypadkach pojawiają się także inne objawy, takie jak:

• bóle głowy,
• zmęczenie,
• utrata koncentracji,
• bóle mięśni i stawów,
• owrzodzenia jamy ustnej,
• problemy z oddawaniem moczu.

Ponadto niektóre osoby z alergią na białko mleka krowiego mogą błędnie przypisywać swoje dolegliwości nietolerancji laktozy. Alergia na mleko i nietolerancja laktozy to zupełnie dwie różne rzeczy, jednak często występują razem, co może utrudnić identyfikację problemu. W przeciwieństwie do nietolerancji laktozy, alergia na mleko może spowodować nawet poważną reakcję alergiczną i wstrząs anafilaktyczny. Bardzo ważne jest, aby mając objawy wymienione wyżej, postawić dokładną diagnozę, szczególnie u dzieci.

Odpowiednia diagnoza kluczem do sukcesu

Jak widać, objawy nietolerancji laktozy mają dość szerokie spektrum, dlatego ważne jest, aby uzyskać dokładną diagnozę przed eliminacją nabiału lub produktów bez laktozy z diety. Można wykonać wodorowy test oddechowy i sprawdzić, czy wrośnie stężenie wodoru w wydychanym powietrzu po spożyciu laktozy.

Podsumowanie

Nietolerancja laktozy jest bardzo powszechna i dotyka wielu ludzi na całym świecie. Najczęstsze objawy to ból brzucha, wzdęcia, biegunka, zaparcia, gazy i wymioty. Jeśli masz objawy nietolerancji laktozy, warto wykonać wodorowy test oddechowy. Jeśli wynik wyjdzie pozytywny, należy unikać produktów nabiałowych bogatych w laktozę, takich jak mleko, twaróg, ser czy śmietana. Wśród produktów bezpiecznych dla osób z nietolerancją laktozy mogą znaleźć się produkty mleczne pozbawione laktozy lub poddane procesowi fermentacji, czyli np. maślanka, kwaśna śmietana, sery pleśniowe, jogurt czy kefir.