Które banany lepiej wybrać – zielone czy żółte?

Czy banany są zdrowe?

Banany to zdrowe owoce, znane przede wszystkim z tego, że są bogate w węglowodany. Warto je jednak jeść nie tylko ze względu na to, że dodają energii. Owoce te są cennym źródłem potasu, który pomaga regulować ciśnienie krwi, a także niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania mięśni magnezu oraz wapnia i aminokwasów oraz witamin o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Dzięki tak bogatemu składowi, banany są cennym elementem diety sportowców, dzieci czy osób w podeszłym wieku.

Średniej wielkości banan waży 120 g (już po zdjęciu skórki) i dostarcza około 115 kcal (26 g węglowodanów i 2 g błonnika). Odpowiada to ok. 5% dziennego zapotrzebowania kalorycznego dla dorosłego człowieka o średniej wadze i przeciętnej aktywności fizycznej.

Kolor banana a jego właściwości

Kupując banany, możemy spotkać się z różnymi ich kolorami — od zielonego, poprzez żółty, do takich w brązowe cętki. Ma to związek ze stopniem dojrzałości owocu. Banany, w zależności od koloru skórki, różnią się nie tylko smakiem, ale również walorami zdrowotnymi. Warto zdawać sobie sprawę z różnic wynikających z koloru skórki banana.

Banany zielone

Zielona skórka banana występuje u jeszcze nie do końca dojrzałych owoców. Zielone banany są nieco gorzkie i cierpkie w smaku. Zielone banany zawierają najmniej cukru i mają niższy indeks glikemiczny. Z tego powodu są często polecane na dietach redukcyjnych, a także dla osób z zaburzeniami gospodarki cukrowej (insulinooporność, cukrzyca).

Zielone banany to również źródło prebiotyków, które wpływają pozytywnie na zdrowie naszych jelit. Zielone banany mogą być spożywane przez osoby stosujące diety z niskim FODMAPS (dieta FODMAP to dieta o małej zawartości fermentujących oligo-, di- i monosacharydów oraz polioli. Zalecana między innymi w zespole jelita drażliwego).

Banany żółte

Żółte banany to dojrzałe owoce. Dojrzałe banany są znacznie słodsze, niż zielone, ponieważ zawarta w nich skrobia zmienia się w glukozę i fruktozę. Są więc świetnym źródłem energii w trakcie i po treningu. Mają jednak sporo błonnika, więc są wciąż nieco wolniej trawione i zapewniają uczucie sytości na dłużej. Żółte banany zawierają najwięcej przeciwutleniaczy, które między innymi spowalniają starzenie się organizmu.

Banany z brązowymi plamkami

Ciemne kropki na skórce świadczą o tym, że banan jest bardzo dojrzały. Banany te są bardzo smaczne i bardzo słodkie. Im więcej ciemnych cętek na bananie, tym więcej w nich glukozy (a mniej skrobi i fruktozy). Mają również mniej błonnika, niż żółte owoce, co oznacza, że staje się szybkim i łatwo przyswajalnym źródłem energii. Świetnie sprawdzi się u osób z problemami trawiennymi (im mniej skrobi i fruktozy, tym łatwiejszy do strawienia staje się owoc), a także u osób potrzebujących szybkiej energii (np. u biegacza czy kolarza).

Oprócz tego żółte banany zawierają TNF – substancję, która może wspomagać leczenie nowotworów. Cętkowane banany są bardzo zdrowe, pomagają regulować ciśnienie.

Banany brązowe

Owoce, których skórka pokryta jest ciemnymi plamami, są niemalże brązowe - są jeszcze bardziej dojrzałe, niż te cętkowane. Wyglądają niezbyt atrakcyjnie, ale to tylko pozory. Naprawdę warto je jeść. Takie banany są najsłodsze. Mają najwyższą zawartość cukru i najmniej błonnika. Przez nieatrakcyjny wygląd można bardzo często kupić je za mniej, niż połowę ceny! Mocno dojrzałe banany to świetny dodatek do koktajli, omletów i wypieków. Banany te zawierają tryptofan, który zmniejsza stres i niepokój. Japońscy naukowcy odkryli również, że właściwości przeciwnowotworowe i przeciwutleniające bananów, rosną wraz z ich dojrzewaniem. Im bardziej dojrzały banan, tym skuteczniej wzmacnia system odpornościowy. Jesienią i zimą, czyli w sezonie wzmożonych zachorowań, warto po nie sięgać częściej. 

Jakiego banan najlepiej wybrać?

Każdy rodzaj bananów może znaleźć swoje zastosowanie. Wszystko zależy od tego, kto i w jakim celu chce go spożyć.

• Dojrzały banan to najlepsza opcja, gdy Twoje ciało potrzebuje szybkiego zastrzyku cukru – przykładowo w trakcie intensywnego treningu.
• Jeśli nie chcesz, by poziom cukru we krwi szybko się podniósł (cierpisz na insulinooporność, chcesz czuć dłużej sytość po posiłku), powinieneś wybrać banana nieco mniej dojrzałego (żółty banan bez cętek) i spożyć go z odrobiną masła orzechowego. Dlaczego tak? Ponieważ tłuszcz spowalnia wchłanianie cukrów do krwiobiegu. Możesz również po prostu zjeść banana, gdy jest jeszcze lekko zielonkawy.