Pięć substancji znajdujących się w owocach i warzywach, które wykazują działanie przeciwnowotworowe
Glukozynolany i izotiocyjaniany
Glukozynolany są związkami naturalnie występującymi w warzywach krzyżowych. Kiedy spożywasz warzywa, takie jak brokuły czy kalafior (zakładając, że nie są rozgotowane), enzym zwany mirozynazą przekształca część glukozynolanów w izotiocyjaniany. Powstałe izotiocyjaniany zmniejszają aktywację czynników rakotwórczych i pomagają przyspieszyć ich usuwanie z organizmu, zanim zdążą wyrządzić szkody.
Najlepsze źródła tych substancji to brokuły, jarmuż, rukiew wodna, brukselka i kapusta. Ponadto jednym z lepszych źródeł tej substancji są kiełki brokuła. Najlepiej jeść wymienione warzywa surowe lub lekko ugotowane, ponieważ wysoka temperatura dezaktywuje mirozynazę. Uwaga również na mrożone brokuły - są one blanszowane przed zamrożeniem. To niszczy większość myrozynazy. Dlatego mrożone brokuły mają mniejszą potencjalną aktywność przeciwnowotworową, niż świeże warzywa.
Polifenole
Polifenole to szeroka grupa związków o aktywności przeciwutleniającej. Polifenole wykazują działanie przeciwnowotworowe dzięki swojej aktywności przeciwutleniającej i przeciwzapalnej. Do polifenoli zaliczamy różne klasy związków fenolowych, w tym flawonoidy, lignany i stilbeny. Produkty bogate w polifenole to jagody, ciemna czekolada, owoce cytrusowe, zielona herbata, kawa, czerwone wino, soja, jabłka, fasola i siemię lniane. To oczywiście tylko kilka przykładów, a w rzeczywistości wiele owoców i warzyw należy do tej klasy.
Polifenole nie tylko zmniejszają ryzyko rozwoju nowotworów, ale również wiązane są z mniejszym ryzykiem rozwoju chorób serca.
Związki siarki
Najczęstszym związkiem siarki w żywności jest siarczek diallilu. Związki siarki, w tym siarczki diallilu, występują obficie w czosnku i cebuli. Inne źródła to szalotka, por i szczypiorek. Związki te są najbardziej znane z korzyści, jakie przynoszą dla zdrowia serca, ale istnieją również dowody, że mogą one obniżyć ryzyko niektórych nowotworów. Badania wykazują związek między spożyciem czosnku a niższym ryzykiem nowotworów trzustki, jelita grubego, żołądka i przełyku. Najsilniejsza korelacja występuje w przypadku raka żołądka i raka jelita grubego.
Najlepszym sposobem uzyskania pełnych korzyści ze związków siarki znajdujących się w czosnku jest zmiażdżenie czosnku przed podgrzaniem i pozostawienie go na 10 minut. To maksymalizuje uwalnianie związków siarki. Więcej korzyści uzyskasz również spożywając surowe ząbki czosnku
Flawonoidy
Flawonoidy są podkategorią polifenoli. Wszystkie flawonoidy są polifenolami, ale nie wszystkie polifenole są flawonoidami. Flawonoidy są podzielone na różne podtypy. Należą do nich flawony, izoflawony, flawonole, flawanony, flawanole i antocyjany. Wszystkie te związki wykazują podobną aktywność, przede wszystkim o charakterze przeciwzapalnym. Korzyści przeciwzapalne flawonoidów są ważne. Przewlekły stan zapalny organizmu odgrywa rolę w wielu problemach zdrowotnych, w tym w nowotworach.
Flawonoidy są w roślinach barwnikami. Najłatwiej znajdziemy je w roślinach o intensywnych barwach i aromatach. Najwięcej jest ich w owocach (cytrusy), warzywach (buraki), a także w ziołach, winorośli oraz w konopiach, w których zawartość flawonoidów w liściach i kwiatach osiąga nawet do 2,5% suchej masy.
Zaleca się spożywanie 1-2 g flawonoidów dziennie. Zwiększone zapotrzebowanie mają osoby palące, nadużywające alkoholu, prowadzące stresujący tryb życia czy też borykające się z problemami obniżonej odporności i schorzeniami układu krążenia.
Ditioletiony
Coraz więcej mówi się o przeciwnowotworowym działaniu ditioletionów. Badania pokazują, że można je włączyć do protokołów leczenia nowotworów, aby wspomóc leczenie. Wydają się również mieć korzyści ochronne. Ditioletiony włączają geny NRF2 - geny, które wzmacniają obronę przeciwutleniającą organizmu i chronią przed stanem zapalnym. Dodatkowo aktywują enzymy fazy 2, które pomagają komórkom w detoksykacji. Substancje te występują najliczniej w warzywach krzyżowych, takich jak brokuły, jarmuż, rukiew wodna, brukselka, rukola, rzodkiewka i bok choy.
Stosowanie diety bogatej w owoce i warzywa wiąże się z mniejszym ryzykiem raka płuc, przełyku, żołądka, gardła i jamy ustnej. Badania sugerują również zmniejszone ryzyko rozwoju raka trzustki i okrężnicy dzięki diecie bogatej w warzywa i owoce. Jedzenie owoców i warzyw ma również inne korzyści zdrowotne. Są one bogate w błonnik i zawierają mnóstwo witamin i minerałów. Zielone warzywa liściaste i owoce jagodowe to najbardziej odżywcze pokarmy, jakie możesz umieścić w swojej diecie.
Podsumowując
Owoce i warzywa są bogate w naturalne substancje chemiczne, które wykazują działanie przeciwnowotworowe. Niestety większość ludzi je zdecydowanie za mało warzyw i owoców. W pewnym badaniu wykazano, że ludzie sięgają najczęściej po ziemniaki i produkty oparte na bazie przetworzonych pomidorów, takie jak sos pomidorowy i ketchup.
Spożywaj więcej świeżych warzy i owoców każdego dnia, celuj w 5 dziennie. Wybieraj owoce i warzywa w różnych kolorach, aby zmaksymalizować gamę substancji o prozdrowotnym działaniu.
