Wraz z wiekiem zmienia się wiele rzeczy w naszych organizmach. Część z tych zmian jest widoczna i są to nie tylko zmarszczki i siwe włosy, ale także inny skład ciała. W miarę upływających lat tracimy tkankę mięśniową i nabywamy więcej tłuszczowej. Mężczyźni zazwyczaj w okolicach brzucha, a kobiety na biodrach i udach. Na kobiety czeka jeszcze jeden proces – menopauza i choć mężczyzn również dotyczy andropauza, to w ich przypadku proces ten nie jest tak uciążliwy.
Czym jest menopauza?
Jest to taki okres, w którym zmniejsza się płodność na skutek zmian hormonalnych. Wraz z tym procesem wiele kobiet może zaobserwować zwiększanie się ilości tkanki tłuszczowej, nie tylko w wyżej wymienionych obszarach, ale także w okolicy brzucha. Zastanawiające może być, czy to właśnie zmiany hormonalne odpowiadają za przyrost tkanki tłuszczowej, który pojawia się wraz z wiekiem.
Czy zmiany hormonalne to główny winowajca wzrostu wagi związanego z wiekiem?
Odpowiadając twierdząco na zadane pytanie, czyż nie byłaby to wygodna i najprostsza odpowiedz? Ot, znalazł się winowajca i nic nie można z tym zrobić.
Otóż trzeba wiedzieć, że hormony, owszem, wpływają na przyrost tkanki tłuszczowej wraz z wiekiem, ale jest to tylko część równania. Wciąż duże znaczenie ma styl życia, to jak się odżywiasz, czy w Twoim życiu ma miejsce regularna aktywność fizyczna i wiele innych.
Jaki udział w gromadzeniu tkanki tłuszczowej u kobiet mają hormony?
Z pewnością zastanawiasz się, co takiego jest w tych hormonach, że częściowo przyczyniają się do gromadzenia tłuszczu wraz z upływającymi latami. Otóż wpływają one na przyrost masy ciała na kilka sposobów.
Po pierwsze, podczas menopauzy naturalna jest zmiana równowagi estrogenu i progesteronu, i to jest jedna z przyczyn gromadzenia większej ilości tkanki tłuszczowej.
Po drugie, wraz z wiekiem następuje utrata masy mięśniowej, tzw. sarkopenia. Mięśnie spalają najwięcej kalorii, więc tracąc je, spalasz mniej energii w ciągu dnia. Żeby temu przeciwdziałać, warto regularnie trenować siłowo, dzięki czemu zachowasz lepsze proporcje tkanki mięśniowej do tłuszczowej, nie wspominając już o lepszej kondycji i sprawności.
Po trzecie, wraz z wiekiem zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia zmian w poziomie wielu hormonów, i to nie tylko płciowych (tj. estrogenu, progesteronu i testosteronu).
Jakie jeszcze hormony ulegają zmianie wraz z wiekiem?
Hormon wzrostu — hormon wytwarzany przez przysadkę mózgową, który także "kontroluje" ilość tłuszczu zgromadzonego w organizmie i zmniejsza masę mięśniową wraz z wiekiem.
Insulina — hormon produkowany przez trzustkę, regulujący poziom cukru we krwi.
Leptyna — białko wytwarzane przez komórki tłuszczowe regulujące apetyt.
Kortyzol (hormon stresu) — ma tendencję do wzrostu wraz z wiekiem i jest istotnym czynnikiem przyczyniającym się do gromadzenia tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha.
Mniejsza wrażliwość na insulinę
Kolejnym czynnikiem wpływającym na przyrost masy ciała po menopauzie jest spadek wrażliwości na insulinę. Gdy w wieku średnim spada wrażliwość na insulinę, tracisz pewnego rodzaju metaboliczną elastyczność, czyli zdolność do przełączania się między wykorzystaniem glukozy i tłuszczu jako źródła paliwa.
W związku z tym "gromadzisz" więcej węglowodanów we krwi i masz mniejszą zdolność do rozkładania tłuszczu i wykorzystywania go jako energii. Spalasz mniej kalorii niż wcześniej. A jeśli dodasz do tego wcześniej wspomniany spadek ilości posiadanej tkanki mięśniowej, to ryzyko przytycia znacznie wzrasta.
Styl życia a przyrost masy ciała wraz z wiekiem
Jak już wspomniałam, nie tylko hormony odpowiadają za zwiększenie wagi i ilości tkanki tłuszczowej w organizmie wraz z wiekiem.
Istnieją także inne czynniki takie jak:
apetyt na niezdrowe i tuczące jedzenie, które prowadzi do przejadania się,
niedobór snu, który zwiększa poziom kortyzolu,
siedzący tryb życia, który nie tylko pogarsza naszą sprawność, ale przede wszystkim przyczynia się do spadku masy mięśniowej i znikomego spalania kalorii w ciągu dnia.
Jak łatwo zauważyć, zmiany, które zachodzą w naszym organizmie, mogą wynikać zarówno z upływających lat, jak i naszych nawyków. Mamy zatem częściowy wpływ na to, co się dzieje z naszym ciałem.
Podsumowanie
Ciężko jest oddzielić skutki menopauzy od stylu życia, ale nie da się ukryć, że zmiany hormonalne pojawiające się wraz z wiekiem mają istotny wpływ na skład ciała każdej kobiety w średnim wieku. Mimo wszystko nie warto siadać i mówić „A to pech, hormony szaleją”. Wciąż styl życia ma ogromne znaczenie i może zmniejszyć negatywne efekty zmian hormonalnych. Co więcej, może też wpływać bezpośrednio na te hormony, spowalniając nieco pewne nieuniknione zmiany albo ich efekt uboczny. Wciąż masz szansę na zgrabną sylwetkę, o ile o siebie zadbasz.
Odżywiaj się zdrowo, unikaj przejadania się, szczególnie żywnością przetworzoną, dbaj o regularną aktywność fizyczną i odpowiednią ilość snu.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.