Niestety taka jest rzeczywistość – wraz z wiekiem łatwiej nam przybrać na wadze. Narażone są na to szczególnie osoby, które niczego nie trenują. Zamiast tkanki mięśniowej zyskują więcej tkanki tłuszczowej.
Według amerykańskiego Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej w ciągu dekady między 30 a 40 rokiem życia mężczyźni mogą przytyć około 7 kg, a kobiety minimum 3 kg. Co więcej, u kobiet przyrost masy przyspiesza po menopauzie z powodu zmian hormonalnych i mniejszej aktywności fizycznej.
Konsekwencje zdrowotne tycia
Przyrost masy ciała związany z wiekiem jest frustrującym problemem, który ma realne konsekwencje zdrowotne. Najgorszym rodzajem tłuszczu jest tłuszcz trzewny, czyli ten gromadzony w tułowiu, głównie wokół naszych narządów. Odkłada się w jamie brzusznej i powoduje zwiększenie obwodu talii. Badania łączą przyrost tkanki tłuszczowej trzewnej z wieloma problemami zdrowotnymi, w tym z chorobami układu krążenia i cukrzycą typu 2.
Prawdopodobnie zastanawiasz się, dlaczego ludzie z wiekiem przybierają na wadze i czy można temu zapobiec. Spójrzmy, co nauka pokazuje o przybieraniu na wadze, starzeniu się i co je powoduje.
Utrata masy mięśniowej
Zarówno mężczyźni, jak i kobiety ( osoby które zrezygnowały z aktywności fizycznej ) zaczynają tracić masę mięśniową po 30. roku życia. Jedynym sposobem na zmniejszenie utraty mięśni są regularne ćwiczenia pobudzające mięśnie do wzrostu.
Jak utrata mięśni prowadzi do przyrostu masy ciała?
Gdy tracisz mięśnie, spoczynkowa przemiana materii nieznacznie spada, co oznacza, że w spoczynku spalasz mniej kalorii. Ponadto mięśnie zwiększają wrażliwość na insulinę, co ułatwia organizmowi spalanie tłuszczu zamiast go przechowywać. Mięśnie są nam potrzebne nie tylko do utrzymania wagi, ale także siły i sprawności.
Przyjmowanie niektórych leków
Leki to kolejny powód, dla którego ludzie przybierają na wadze, a im jesteśmy starsi, tym częściej leki się pojawiają. Niektóre z nich powodują przybieranie na masie i są to m.in. leki przeciwcukrzycowe, przeciwdepresyjne, przeciwhistaminowe, kortykosteroidy i niektóre obniżające ciśnienie krwi.
Bardzo często nie zdajemy sobie sprawy, że to właśnie przez leki przybieramy na wadze. Wynika to pewnie z tego, że ten wzrost rejestrujemy już po dłuższym stosowaniu i ciężko nam powiązać fakty.
Nadmiar obowiązków
Życie z wiekiem się komplikuje. Jeśli jesteś w średnim lub starszym wieku, to prawdopodobnie Twoje życie wygląda zupełnie inaczej, niż kiedy miałeś 20 lat. Inne obowiązki, inny sposób spędzania czasu, inna aktywność. Bardzo możliwe, że masz rodzinę, którą musisz się zająć, pracę która zajmuje Ci dużo czasu. Ponadto masz mniej czasu na gotowanie zdrowych posiłków, więc jest spore prawdopodobieństwo, że łapiesz coś w biegu. Nie generalizujemy, ale sęk w tym, że czasami nie zauważamy nawet, jak bardzo zmieniają się nasze nawyki, szczególnie te które odgrywają rolę w tym, że przybierasz na wadze.
Zła jakość snu, chroniczny stres to kolejne czynniki, które utrudniają utrzymanie prawidłowej masy ciała. Jak uniknąć pułapek napiętego harmonogramu? Zacznij wprowadzać małe zmiany w stylu życia. Przykładowo, gotuj raz czy dwa razy w tygodniu, przygotowując żywność na kilka dni. Łatwiej będzie Ci zapanować nad tym, co jesz. Ćwicz z rana, kiedy jeszcze nie zaczniesz dnia pełnego obowiązków - oczywiście jeśli jest to realne i nie zaczynasz pracy o godzinie 6 rano. W takim przypadku spróbuj dodać nieco aktywności w innych porach dnia. Zobaczysz, że drobne zmiany mogą przynieść duże korzyści w Twoim życiu.
Zmiany hormonalne a przyrost masy ciała
Już wspominaliśmy, że menopauza u kobiet wywołuje zmiany hormonalne w organizmie. Zmiany te mogą powodować gromadzenie się tłuszczu trzewnego w brzuchu i wokół talii, który zwiększa ryzyko problemów zdrowotnych, takich jak cukrzyca typu 2. czy choroby układu krążenia.
Jedną ze zmian hormonalnych, które mogą prowadzić do zwiększenia masy ciała, jest niedoczynność tarczycy. Kiedy tarczyca nie wytwarza tak dużej ilości hormonu tarczycy - tempo metabolizmu spoczynkowego spada, a Ty przybierasz na wadze. Niedoczynność tarczycy występuje częściej u kobiet i często pojawia się w trakcie menopauzy lub po jej zakończeniu. Wystarczy wykonać proste badanie krwi, aby sprawdzić czynność tarczycy i wykluczyć ten stan, jako przyczynę niepożądanego przyrostu masy ciała.
Sposób, w jaki organizm przetwarza tłuszcz
Obrót lipidów w komórkach tłuszczowych staje się wolniejszy wraz z wiekiem. Tempo, w jakim komórki usuwają tłuszcz - zwalnia, zwiększając prawdopodobieństwo przyrostu tkanki tłuszczowej. Na szczęście jest coś, co można zrobić z tymi zmianami. Nikogo pewnie nie zdziwi, że to właśnie ćwiczenia pomagają zapobiegać przyrostowi masy ciała związanemu ze spowolnionym metabolizmem tłuszczu. Ćwiczenia mogą również poprawić skład ciała, jeśli wykonujesz zarówno trening siłowy, jak i ćwiczenia aerobowe.
Poza aktywnością spróbuj też ograniczyć lub wyeliminować ze swojej diety cukier. Jest kolejnym czynnikiem, który powoduje wzrost trzewnej tkanki tłuszczowej.
Podsumowanie
Teraz już wiesz, dlaczego wraz z wiekiem łatwiej zdobyć dodatkowe kilogramy. Nie dzieje się to od razu, ale nawet jeśli przytyjemy pół kilograma rocznie, to przez dekadę uzbiera się tego więcej, a po kilku możemy już przekroczyć tę granicę pomiędzy prawidłową masą ciała a nadwagą.
Dlaczego warto tego pilnować? Ze względu na zdrowie, ponieważ nadwaga zwiększa ryzyko wielu chorób. Najlepszym sposobem jest dbanie o zdrową dietę i aktywność przez całe życie. Wysypianie się oraz unikanie stresu z pewnością pomoże jeszcze bardziej. Jeśli przyjmujesz leki, które mogą powodować tycie, spróbuj porozmawiać z lekarzem, czy można je zmienić na inne, albo co możesz zrobić, żeby zachować prawidłową masę ciała bez przerywania leczenia. W kwestii leków jednak nie rób nic na własną rękę. W końcu chodzi o Twoje zdrowie i pomoc lekarza jest tutaj niezbędna.
