Indywidualny plan

Dietetyczny

Indywidualny plan

Treningowy

Indywidualny plan

Dieta + Trening

Opieka dietetyka i trenera Już od

Plan dieta + trening 29,99 zł/mies.

Opieka dietetyka Już od

Plan dietetyczny 26,66 zł/mies.

Opieka trenera Już od

Plan treningowy 23,33 zł/mies.

Plany dieta i trening
{{$parent.show_arts ? 'Artykuły' : 'Baza wiedzy'}}
Sklep

Hipertrofia VS ciężary i zakres powtórzeń – jak to jest w praktyce?

Zgodnie ze słownikiem PWN hipertrofia to: „zwiększenie wymiarów jakiegoś narządu w toku ewolucji lub w rozwoju osobniczym”. Większość osób chodzących na siłownię wzrost obwodów jednoznacznie wiąże się przyrostem masy mięśniowej. Jest to poważny błąd. Dlaczego? Gdyż przyrost obwodów ramienia, uda, łydki czy klatki piersiowej – wcale nie musi być powiązany ze wzrostem objętości mięśni!

Przykłady

  • stan zapalny, opuchnięcie tkanek – związane z ekspresją czynników zapalnych (np. cytokin) – możliwe jest np. znaczne powiększenie się objętości nie tylko wokoło-stawowej - ale nawet stawu kolanowego czy łokciowego,
  • nasilona retencja wody - np. zjawisko „odbicia” (ang. rebound) po stosowaniu i odstawieniu niektórych diuretyków i/lub nadmiar sodu w diecie,
  • retencja wody wskutek użycia silnie aromatyzujących SAA (np. sustanon/omnadren – mix testosteronu iniekcyjnego, anapolon, metanabol),
  • zaburzenia hormonalne związane z gromadzeniem tłuszczu - np. nadmiar estrogenów i/lub kortyzolu, niedobór testosteronu,
  • zwiększenie się ilości w mięśniach składowanego glikogenu - szczególnie po okresie restrykcji węglowodanów, głodówce lub po intensywnych sesjach np. interwałowych/siłowych znacząco obniżających ilość glikogenu – protokoły tzw. ang. depletion,
  • zwiększenie się ilości IMTG w mięśniach - miocyty przechowujące kropelki tłuszczu w tkance mięśniowej, czyli tłuszcz składowany wewnątrz mięśni; jest to źródło energii – dla pracy wytrzymałościowej,

Wniosek

80 cm obwodu uda u strongmana, trójboisty czy kulturysty nie jest równe 80 cm obwodu uda u osoby z patologiczną otyłością. 50 cm obwodu ramienia kulturysty nie jest równe 50 cm obwodu osoby otyłej.

Z tego powodu nigdy nie należy oceniać progresu sylwetkowego poprzez zmianę na wadze.

Aby oceniać postęp należy oprócz kontroli wagi – zbadać fałdy tłuszczu i/lub dokonać pomiarów np. DEXA/DXA, ważenie podwodne itp. W ten sposób można oszacować ilość mięśni, tłuszczu i wody. Nieskuteczne, mylne i kłamliwe są natomiast wagi oparte o metodę BIA – co było opisywane na ramach portalu.

Powszechnie uważa się, że granica, która dzieli trening skuteczny od tego mało efektywnego leży w okolicach ciężaru 60% maksymalnego.

To znaczy, jesteś w stanie wykonać 1 powtórzenie przysiadu z ciężarem 120 kg, a więc powinieneś używać w treningu ciężarów większych niż 72 kg. Dla hipertrofii często zaleca się zakres 75-85% ciężaru maksymalnego. Dla zawodnika np. podnoszącego 200 kg w martwym ciągu w jednym powtórzeniu maksymalnym granica 80% będzie w okolicach 160 kg, z pewnością osoba ta wykona z zadanym ciężarem sporo powtórzeń.

Jednakże w wielu badaniach dowiedziono, iż okluzyjna metoda treningu (BFR – ang. blood flow restriction) pozwala na odniesienie efektów, nawet pomimo stosowania niewielkich ciężarów.

Dodatkowo jak wiadomo, osoby, które były do tej pory nieaktywne lub mało aktywne fizycznie – odnoszą korzyści i budują masę mięśniową nawet ćwicząc z ciężarami 30-50% maksymalnego [1] lub np. ćwicząc interwałowo na stacjonarnym rowerku (przyrost 0.6 kg mięśni w 15 tygodni, nawet po 3 sesjach po 20 minut treningu, polegającego na 8 sekundowym sprincie i 12 sekundowym odpoczynku wolnym tempem; obciążenie rosło stopniowo, wraz z poprawą wydolności fizycznej kobiet) [2]. Ale jak ma się zwiększanie obwodów i siły u osób, które dotychczas nie miały do czynienia z treningiem oporowym, jeśli odniesiemy te dane do średnio-zaawansowanych? Dodatkowo np. zawodnicy podnoszenia ciężarów z ZSRR odnosili gigantyczne sukcesy (np. niepobity do dzisiaj rekord w podrzucie 266 kg Leonida Taranenki), ale aż 68% treningu spędzali w strefie 75-85% (która w wielu publikacjach uchodzi za zakres idealny do hipertrofii!) Tylko 5% bojów treningowych ciężarowców z ZSRR przebiegało w strefie powyżej 90% ciężaru maksymalnego [3].

Badania naukowe

Badanie #1

W badaniu [4] z 2006 roku 25 mężczyzn wykonywało 3 ćwiczenia – wyciskanie nogami, przysiad ze sztangą oraz prostowania nóg siedząc. Zastosowano 2 dni treningowe, przez pierwsze 4 tygodnie oraz 3 dni treningowe w kolejnych 4 tygodniach ćwiczeń.

Parametry:

  • wiek 36 ± 4.9 roku,
  • waga ciała średnio 75.3 ± 9 kg,
  • tkanka tłuszczowa średnio 16.4 ± 4.5%.

Mężczyźni nie trenowali siłowo w ostatnich 12 miesiącach.

Podzielono ich na grupy:

  • 3–5 powtórzeń,
  • 20-28 powtórzeń,

Ciężar dobrano tak, by mężczyźni doznali załamania pod koniec serii. Przerwy wynosiły 3 minuty. Po 8 tygodniach zmierzono obwód mięśnia czworogłowego oraz sprawdzono jego budowę tomografią komputerową (General Electric Medical Systems). Dodatkowo pobrano próbki mięśni.

Wyniki badania

Zwiększenie obwodów było podobne w grupach 3-5 powtórzeń oraz 20-28 powtórzeń.

Badanie #2

W kolejnym badaniu wg tego samego protokołu z roku 2002 [5] amerykańscy naukowcy postanowili zbadać jak 3 rodzaje treningu, o różnej liczbie powtórzeń wpływają na przyrost masy mięśniowej mężczyzn.

32 niewytrenowanych mężczyzn:

  • wiek: 22,5 (+/- 5,8 roku),
  • wzrost: 178,3 (+/- 7,2 cm)
  • masa ciała: 77,8 kg (+/- 11,9 kg)

uczestniczyło w 8 tygodniowym treningu siłowym.

Zostali podzielni na trzy grupy:

  • niskich powtórzeń (9 mężczyzn), trenujących w zakresie 3-5 powtórzeń, 4 serie z 3 minutową przerwą pomiędzy seriami i ćwiczeniami,
  • średnich powtórzeń (11 mężczyzn), wykonujących 9-11 powtórzeń w 3 seriach z 2 minutowymi przerwami,
  • wysokich powtórzeń (7 mężczyzn) wykonujących po 20-28 powtórzeń, w 2 seriach z przerwami 1 minuta oraz grupa kontrolna (5 mężczyzn),
  • kontrolna (5 mężczyzn), brak ćwiczeń,

Wyniki

  • Siła najbardziej wzrosła w grupie niskich powtórzeń,
  • Liczba powtórzeń z ciężarem 60% maksimum była największa w grupie wysokich powtórzeń,
  • Zanotowano przyrost wszystkie trzech rodzaje włókien mięśniowych (I, IIa i IIb) w grupie niskich i średnich powtórzeń,
  • Nie zaobserwowano przyrostu dla grupy kontrolnej (nie ćwiczącej) oraz wysokich powtórzeń.

Jak widać, przy tej samej metodyce i podobnym treningu – można uzyskać kompletnie różne rezultaty!

Wnioski i zalecenia końcowe

  1. Jeżeli zależy Ci na hipertrofii – większość czasu będziesz spędzać w intensywności rzędu 75-85% ciężaru maksymalnego, w zakresie 8-15 powtórzeń,
  2. Dla podstawowych bojów warto od czasu do czasu zastosować zakres 3-5 powtórzeń, budując siłę (która ma ogromne znaczenie dla późniejszej hipertrofii),
  3. Dla mniejszych partii mięśniowych warto wypróbować zakres 15-30 powtórzeń lub serie do załamania (np. ciężar 70% maksymalnego, seria wykonywana aż do konieczności pomocy ze strony partnera),
  4. Jeśli trenujesz małe grupy mięśniowe, duże grupy ćwiczysz w izolacji lub też używasz maszyn – możesz wykonywać ćwiczenia do załamania ruchu (np. prostowania i uginania ramion na wyciągu – jednorącz i oburącz, uginania ramion siedząc i stojąc, wyciskanie jednonóż i obunóż na suwnicy, przysiady Karlsena, uginania i prostowania nóg, ściąganie drążka wyciągu, wiosłowanie na maszynie, rozpiętki),
  5. Nie wykonuj do „załamania mięśniowego” martwego ciągu, przysiadów, podrzutu, rwania, zarzutów; jak widać odpada większość ćwiczeń wielostawowych, złożonych (ryzyko kontuzji),
  6. Bardzo dobrą metodą treningową są serie z krótkimi przerwami np. uginanie na bicepsa siedząc 10 powtórzeń, 20 sekund przerwy, 8 powtórzeń, 20 sekund przerwy, 6 powtórzeń. Nie tylko oszczędzasz czas, ale również szokujesz ciało.

W poniższym tekście skorzystałem również z doskonałego opracowania Brada J. Schoenfelda [6].

Źródła: http://potreningu.pl/articles/4115/hipertrofia--jaki-jest-optymalny-zakres-powtorzen/page/2 2. http://www.nature.com/ijo/journal/v32/n4/full/0803781a.html “The effects of high-intensity intermittent exercise training on fat loss and fasting insulin levels of young women”. 3. “4 Secrets of Soviet Weightlifting” Craig Marker 4. Akt signalling through GSK-3β, mTOR and Foxo1 is involved in human skeletal muscle hypertrophy and atrophy http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1890416/ 5. Eur J Appl Physiol. 2002 Nov;88(1-2):50-60. Epub 2002 Aug 15. Muscular adaptations in response to three different resistance-training regimens: specificity of repetition maximum training zones. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12436270 6. Is There a Minimum Intensity Threshold for Resistance Training-Induced Hypertrophic Adaptations? Brad J. Schoenfeld

Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.