Czy miewasz takie momenty, w których czujesz się bardzo zmęczony/a i brakuje Ci motywacji nawet do prostych zadań? Taki stan może dotknąć każdego. Różne aspekty życiowe sprawiają, że większość z nas żyje na wysokich obrotach, by zapewnić sobie byt i godne życie. Niestety skutek tego może być taki, że coraz częściej będziemy się czuć wyczerpani.
Skąd wiesz, czy cierpisz na wypalenie, czy depresję?
Wypalenie jest sytuacyjne
Nie jest tajemnicą, że bardzo dużo ludzi doświadcza stresu w godzinach pracy. Nic więc dziwnego, że wypalenie zawodowe zdarza się coraz częściej. Jak jednak odróżnić je od depresji?
Wypalenie jest reakcją na długotrwały lub przewlekły stres i wynika z przepracowania, lub niezadowolenia z pracy. Może być również wywołane lub zaostrzone przez stres związany z rodziną, obciążeniem finansowym, problemami zdrowotnymi itp.
Wypalenie spowodowane jest konkretnymi sytuacjami i okolicznościami, a im częściej się one pojawiają lub im dłużej trwają, tym bardziej możesz czuć się zniechęcony do robienia czegokolwiek.
Przykładowo, szef prosi Cię o zrobienie kilku dodatkowych rzeczy, co oznacza, że zostaniesz w biurze po godzinach. Jednorazowa sytuacja prawdopodobnie nie wpłynie na Ciebie negatywnie, ale jeśli stanie się to nawykiem i będziesz dzień w dzień pracować po godzinach, zamiast przebywać w domu z rodziną, wówczas poczujesz frustrację przeradzającą się w uczucie przemęczenia i zniechęcenia.
Jednak, jeśli zrobisz sobie krótkie wakacje albo zniknie z Twojego jakiś kluczowy problem, z którego wynika, że bierzesz nadgodziny (np. potrzebujesz więcej pieniędzy), wówczas Twoje samopoczucie się poprawia. Dlaczego? Dlatego, że jesteś poza sytuacją. Zmiana perspektywy i odpoczynek mogą zdziałać wiele dobrego.
Depresja rzadziej związana jest z konkretnym wydarzeniem
Jest to raczej głęboki smutek, niska samoocena i poczucie beznadziejności. Możesz pomyśleć, że przecież jakieś traumatyczne wydarzenie również może przyczynić się do depresji. Teoretycznie tak, ale bardziej chodzi tutaj o to, że nawet wtedy, gdy to zdarzenie i jego skutki ustabilizowały się. (czyli nasza sytuacja jest już inna), to nadal mamy te same emocje, uczucia i stany, i to one kształtują depresję.
Dodać należy także, że stan depresji mogą dodatkowo pogłębić takie czynniki jak stres związany z pracą, ale nawet jeśli zmienisz miejsce zatrudnienia, to poczucie beznadziejności i smutku pozostanie (w przeciwieństwie do wypalenia, gdzie zmiany różnego rodzaju mogą dać bardzo pozytywny skutek).
Co warto wiedzieć?
Zarówno wypalenie, jak i depresja wpływają na wszystkie aspekty Twojego życia
Skutki wypalenia oraz depresji istotnie wpływają na nasze życie, czyli na dom, rodzinę, pracę, życie towarzyskie, zdrowie itp. Mogą siać spustoszenie w samopoczuciu i zdrowiu fizycznym, dlatego tak ważne jest, aby w przypadku doświadczenia któregokolwiek z tych problemów spróbować sobie z nimi poradzić np. z pomocą specjalisty, który dobierze odpowiednią terapię.
Zarówno wypalenie, jak i depresja mogą powodować objawy fizyczne
Nie da się ukryć, że długotrwałe złe samopoczucie wpływa także na zdrowie fizyczne. I mamy tu na myśli obniżony poziom energii, niespokojny sen i/lub bezsenność, problemy trawienne.
Objawy te mogą się pojawiać w obu przypadkach —i w wypaleniu, i w depresji. Różnica jednak jest taka, że przy depresji często te stany są ciągłe, a przy wypaleniu bywają przerwy, np. w przyjemniejszych okresach takich jak przykładowo, weekend lub krótki urlop — wtedy, gdy odrywamy się od codziennych problemów.
Zarówno wypalenie, jak i depresja mogą niszczyć relacje z innymi
Wypalenie i depresja mogą powodować zarówno problemy w relacjach, jak i utrudniać nawiązywanie kontaktów z innymi. Zdarza się jednak, że to związek jest wyzwalaczem złego samopoczucia i wówczas należałoby się przyjrzeć tej relacji. Wyznaczanie granic i nadawanie priorytetu dobremu samopoczuciu jest „w porządku”, nawet jeśli oznacza to zakończenie związku. Pamiętaj, zdrowy związek powinien podnosić na duchu i wspierać, a nie ściągać w dół.
Czy można być wypalonym i cierpieć na depresję jednocześnie?
Depresja i wypalenie nie wykluczają się wzajemnie. Możesz być zarówno przygnębiony, jak i wypalony. W niektórych przypadkach depresja powoduje wypalenie albo wypalenie poprzedza objawy depresji.
Podsumowanie
Chociaż wypalenie nie jest medycznym stanem zdrowia psychicznego takim jak depresja, to obie: przypadłości" mogą być bardzo poważne i mieć istotny wpływ na nasze życie i zdrowie psychiczne. Jeśli podejrzewasz, że jedna z nich Cię dotyczy, wówczas zwróć się po pomoc do bliskich lub specjalisty.
Jeśli wypalenie jest związane z pracą, zastanów się, czy nie warto podjąć jakiejś radykalnej decyzji albo porozmawiać z przełożonym na temat Twojego problemu (jeśli widzisz nadzieję na poprawę warunków pracy, np. zmniejszenie ilości obowiązków, zmianę zespołu itp.).
W przypadku depresji niewątpliwie wskazany jest kontakt ze specjalistą, gdyż być może będzie potrzebna zarówno terapia, jak i wsparcie farmakologiczne. Im szybciej, tym lepiej, ponieważ życie mamy tylko jedno i warto o nie dbać.
Ważne, żeby w obu przypadkach koncentrować się na sobie, na dbaniu o swoje zdrowie i samopoczucie.
