Jak często robić badania, co warto zbadać?

Jak często wykonywać badania profilaktyczne?

Badania profilaktyczne to ogóle badania, które są bardzo korzystne, gdyż dostarczają wielu informacji o stanie naszego zdrowia. Pomagają szybko wykryć potencjalne zagrożenia dla naszego zdrowia, często zanim zaczniemy odczuwać jakiekolwiek objawy.

Nie zwlekajmy z wizytą u lekarza i badaniami do momentu, w którym nasze zdrowie jest już naruszone.

Badajmy się regularnie, aby uniknąć wielu chorób, żyć dłużej, w lepszej kondycji i czuć się dobrze.

Podstawowe badania profilaktyczne zaleca się wykonywać raz do roku, bez względu na wiek.

Gdy przyjmujemy leki, trenujemy wyczynowo, stosujemy restrykcyjne diety, chorujemy na choroby przewlekłe lub znajdujemy się w grupie ryzyka – warto wykonywać profilaktyczne badania dwa razy w ciągu roku.

Potraktuj badania, jako „check form” – sprawdzenie formy. To, co dzieje się we wnętrzu naszego organizmu jest dużo ważniejsze, niż śledzenie wizualnych zmian w sylwetce, czy też tych na wadze.

Przy odrobinie życzliwości swojego  lekarza rodzinnego, otrzymasz przekaż na wszystkie wymienione niżej badania. Badania tę wykonasz także, podczas jednej wizyty w laboratorium/punkcie pobrań, a wynik otrzymasz kolejnego dnia w punkcie pobrań lub w internecie. Jeśli każdy z wyników będzie w normie (zawsze podane są widełki i Twój wynik), to kolejna wizyta u lekarza rodzinnego nie jest niezbędna.

Jak przygotować się do badań?

• Zaleca się, by do rutynowych badań zgłaszać się w godzinach rannych (7:00-10:00). 
• Badania wykonujemy na czczo
• Przed badaniami możemy wypić niewielką ilość wody
• Przed badaniami nie należy pić kawy ani herbaty
• Dzień przed badaniami należy unikać spożywania alkoholu
• Dzień przed badaniem unikamy intensywnego wysiłku
• Należy zachować około 12h przerwy w spożywaniu posiłków, optymalnie spożywamy ostatni posiłek około 19 w dniu poprzedzającym badania
• W ostatnim posiłku unikamy dań obfitych, mocno tłustych.
• Nie należy przyjmować narkotyków – większość środków utrzymuje się we krwi do 3 dni, ślad po niektórych może być widoczny nawet po kilku tygodniach
• Przyjmowane sterdy mogą wpłynąć na podwyższone próby wątrobowe, kreatyninę oraz zmiany w morfologii.
• Przyjmowane niedozwolonych środków może wpłynąć niekorzystnie na stan Twojego zdrowia, zastanów się dobrze dwa razy zanim po nie zbyt pochopnie sięgniesz.

Jakie badania warto wykonać profilaktycznie?

Morfologia

Badanie krwi, zwane morfologią, to badanie biochemicznej zawartości krwi. Dostarcza informacji na temat elementów krwi. Już na podstawie morfologii możemy zauważyć problemy z niedokrwistością, niedoborem żelaza, toczącymi się infekcjami, stanem zapalnym organizmu.

Prywatne wykonanie morfologii to koszt 5-10zł. Raz do roku badanie to jest refundowane przez NFZ, każdej osobie posiadającej ubezpieczenie zdrowotne.

OB – Odczyn Biernackiego

OB, czyli odczyn Bernackiego, to badanie oparte na pomiarze szybkości opadania erytrocytów we krwi, którą po dodaniu czynników hamujących krzepnięcie umieszcza się w kalibrowanej rurce.

Podwyższone OB najczęściej wskazuje na obecność stanu zapalnego lub toczącą się w organizmie chorobę.

Wskaźnik OB powyżej normy jest fizjologiczny w ciąży i w połogu. Niekiedy również u kobiet tuż przed lub w trakcie miesiączki.

Koszt badania OB w prywatnym laboratorium to około 5-10 zł. Lekarz POZ może wystawić zlecenie na badanie OB., refundowane przez NFZ.

Próby wątrobowe

ASL i AST to jedne z markerów, które gdy są podwyższone mogą świadczyć o uszkodzeniu wątroby. Wysokie ASL i AST często ma również miejsce w chorobach układu krążenia, jako efekt uboczny stosowania wielu leków m.in. statyn, doustnych leków antykoncepcyjnych oraz leków przeciwnowotworowych.

Umiarkowane zwiększenie ich aktywności, może wskazywać na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby, stłuszczenie wątroby, hemochromatozę, autoimmunologiczne zapalenie wątroby, rzadziej chorobę Wilsona lub celiakię.

Prób wątrobowych nie należy badać 1-2 dni po intensywnym wysiłku. Otrzymamy wówczas bowiem wynik podwyższony.

Cena za badanie ALT i AST waha się od 10 do 30 zł. Badanie to jest również refundowane przez NFZ każdej osobie posiadającej ubezpieczenie zdrowotne.

Glukoza

Niezwykle istotne jest wykonanie tego badania na czczo. Podwyższona glukoza może wskazywać na cukrzycę lub stan przed cukrzycowy. Zarówno zbyt niski, jaki zbyt wysoki poziom glukozy jest niekorzystny dla naszego zdrowia.

Prywatne oznaczenie glukozy na czczo to koszt rzędu 5-10zł. Badanie to znajduje się na liście badań refundowanych przez NFZ.

TSH

TSH, czyli tyreotropina, to hormon, który produkowany jest przez przedni płat przysadki mózgowej. TSH reguluje funkcje hormonalne tarczycy, stymuluje wytwarzanie i wydzielanie podstawowych hormonów tarczycy. Zbyt niski poziom TSH oznacza zazwyczaj nadczynność tarczycy, zbyt wysoki niedoczynność tarczycy.

Samo badanie TSH to jednak zbyt mało do prawidłowej diagnostyki chorób tarczycy. Niezbędne jest również sprawdzenie poziomu wolnych hormonów tarczycy – FT4 oraz FT3.

Normy badania TSH wahają się w zakresie od 0,4 do 4,0 mIU/I dla dorosłej osoby. Wysokość TSH zależy od wieku i płci, u młodej, zdrowej osoby TSH nie powinno być wyże niż 2,5 mIU/I.

Oznaczenie TSH będzie kosztowało nas około 16zł. Na to badanie lekarz POZ może wystawić Ci skierowanie, wówczas badanie zostanie wykonane we wskazanym przez lekarza laboratorium bez dodatkowych opłat.

Cholesterol

Badaniu profilu lipidowego, czyli cholesterolu całkowitego, trójglicerydów, cholesterolu HDL, cholesterolu LDL. Badanie to dostarcza jednej z najważniejszych informacji, ponieważ jeśli poziomy cholesterolu całkowitego oraz LDL są za wysokie, pojawia się ryzyko rozwoju miażdżycy. Podwyższony poziom trójglicerydów bardzo często wiąże się z cukrzycą lub stanem przed cukrzycowym. Zbyt niski poziom trójglicerydów może być oznaką problemów z wchłanianiem składników odżywczych.

Lipidogram wykonamy za 16-28 zł w zależności od laboratorium i miasta, w którym robimy badanie. Możesz poprosić lekarza pierwszego kontaktu o wypisanie skierowania na badanie cholesterolu, gdyż on również znajduje się na liście badań refundowanych.

Mocz

Ogólne badanie moczu pozwala na sprawdzenie pracy układu moczowego i nerek.

Ogólne badania moczy to koszt rzędu 5-10zł. Ogólne badanie moczu jest badaniem refundowanym.

Kreatynina

To badanie pozwala ocenić pracę nerek. Koszt zbadania kreatyniny to 5-10 zł. Jest to badanie refundowane przez NFZ.

Podsumowując, dbajmy o nasze zdrowie i nie czekajmy, aż zacznie ono szwankować. Badajmy się regularnie, minimum raz do roku. Takie profilaktyczne działanie może uchronić nas przed wieloma chorobami. Na wszystkie wymienione w tym artykule badania możesz otrzymać skierowanie od swojego lekarza pierwszego kontaktu, będą one wówczas całkowicie refundowane przez NFZ.