Kawa to dla wielu codzienny rytuał. Pijemy ją rano, żeby się rozbudzić, w dzień w ramach przerwy w pracy lub podczas spotkania towarzyskiego w kawiarni. Czy wiesz, że ten popularny napój to coś więcej niż tylko sposób na pobudzenie?
Kofeina zawarta w kawie ma znaczący wpływ na nasz nastrój, a efekt ten różni się w zależności od osoby, która ją spożywa. U niektórych obniży poziom stresu, a u innych będzie wzmagać uczucie niepokoju. To jak wpływa na nas kofeina, nie jest wcale takie oczywiste. Jeśli pijemy kawę regularnie, to nasz mózg rozwija tolerancję na kofeinę, w związku z czym pobudzenie z czasem słabnie. Ta adaptacja ma związek z receptorami w mózgu, znanymi jako receptory adenozyny. Adenozyna to substancja chemiczna w mózgu. Działa ona relaksująco na organizm, dając uczucie spokoju. Kofeina działa w ten sposób, że blokuje te receptory, co sprawia, że czujesz się mniej zrelaksowany, bardziej pobudzony i przy zbyt dużej porcji roztrzęsiony.
W dużym uproszczeniu pisząc, pożywając kofeinę regularnie "uodparniasz" receptory na kofeinę i w konsekwencji przestajesz odczuwać pobudzenie. Właśnie w taki sposób uodparniasz się na działanie kawy. Pijesz więc więcej i więcej, i nagle odkrywasz, że żeby odczuć pobudzenie, potrzebujesz dużo więcej kofeiny niż na początku.
Każdy z nas jest inny
Skutki przyjmowania kofeiny są zależne od dawki, a także od tego, czy regularnie pijesz kawę, czy nie. Jedno z badań wykazało, że picie jednej filiżanki kawy co cztery godziny prowadziło do wyraźnej poprawy nastroju. Odkryto również, że picie 2-5 filiżanek kawy dziennie zmniejsza niepokój i zwiększa uczucie relaksu. Jednak spożywanie dużych ilości kofeiny, więcej niż 4-5 filiżanek dziennie, zwiększa napięcie i nasila lęk. Tak więc dawka ma znaczenie, a indywidualne tolerancje na kofeinę są różne. Wpływ kawy na nastrój zależy od tego, jak metabolizujesz kofeinę i od Twojej indywidualnej tolerancji na ten powszechny stymulant. Niektórzy ludzie wolniej metabolizują kofeinę i częściej doświadczają skutków ubocznych kofeiny, w tym lęku i przyspieszonego tętna. Jest niewielka grupa osób, które powoli rozkładają kofeinę, są bardziej narażone na atak serca, gdy piją więcej niż 2 filiżanki kawy zawierającej kofeinę dziennie.
Kofeina vs depresja
Niektóre badania wykazują związek między niższym ryzykiem depresji w miarę wzrostu spożycia kofeiny. Chociaż zarówno kawa, jak i herbata zawierają kofeinę, kawa jest silniej związana z obniżaniem ryzyka depresji. Nie jest zupełnie jasne, dlaczego i niekoniecznie musi to mieć związek z kofeiną, ponieważ kawa zawiera mnóstwo innych naturalnych substancji chemicznych o właściwościach bioaktywnych. Niektóre z nich, w tym kwas ferulowy, kwas kawowy i kwas chlorogenowy, zmniejszają stan zapalny komórek nerwowych w mózgu.
Co robić, jeśli kawa wywołuje niepokój?
Jeśli kawa powoduje u Ciebie niepokój, wówczas nie przesadzaj z kofeiną. Możesz się przerzucić na kawę bezkofeinową lub mieszać jedną z drugą. Umiarkowane ilości kofeiny (ok. 300 mg dziennie) są korzystne dla naszego nastroju, podczas gdy nadmierne ilości (powyżej 600 mg dziennie) mogą zwiększać uczucie stresu.
Podsumowanie
Nie ma wątpliwości, że kawa wpływa na nastrój, jednak zależy to od osoby, od tego ile pije kawy i w jakim tempie ją metabolizuje. Jeśli chcesz wiedzieć, w jaki sposób wpływa na Ciebie, dobrze jest przeprowadzić własny eksperyment poprzez prowadzenie dziennika spożycia kofeiny wraz z opisem swoich nastrojów. Staraj się jednak nie przesadzać z kawą, szczególnie jeśli masz problemy zdrowotne.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.