Bóle pleców to plaga dzisiejszych czasów. Dotyczą one najczęściej osób prowadzących siedzący tryb życia, ale przyczyn może być wiele. Należą do nich m.in. przemęczenie treningowe, praca, która jest związana z przyjmowaniem ciągle tej samej pozycji, lub powtarzanie jakiejś czynności, nieergonomiczne stanowisko pracy, nieprawidłowa postawa ciała i oczywiście problemy zdrowotne, kontuzje itp.
Zaniedbanie tychże kwestii może prowadzić do większych dolegliwości bólowych i przede wszystkim poważniejszych problemów wymagających zabiegów i rehabilitacji. Najlepiej jest oczywiście nie dopuścić do takiej sytuacji.
Jak możemy chronić swoje plecy, by uniknąć bólu?
Przede wszystkim należy zadbać o podstawy, czyli prawidłową postawę ciała. I to nie tylko wtedy, kiedy stoimy przed lustrem, ale zawsze i wszędzie, przy każdej czynności, jaką wykonujemy, czyli:
stojąc w kolejce do sklepu,
spacerując,
podnosząc jakiś przedmiot z podłogi,
siedząc za biurkiem,
ćwicząc,
i wiele innych.
Im bardziej dbasz o prawidłową postawę, tym łatwiej będzie Ci zapobiec problemom, związanymi z bólem pleców.
Na czym polega utrzymywanie prawidłowej postawy ciała?
Chodzi przede wszystkim o zapewnianie swojemu ciału anatomicznego ustawienia. Przykładowo:
Czy nasze ciało zostało stworzone do garbienia się? Nie. Kręgosłup ma pewne swoje krzywizny, ale w gruncie rzeczy jest pionowo ustawiony, zatem kiedy stoimy, to powinniśmy być wyprostowani.
Czy nasza głowa została stworzona, by być wysunięta do przodu? Nie. Głowa jest przedłużeniem kręgosłupa, a kręgosłup ją podtrzymuje.
Powyższe przykłady pokazują jedynie wybrane kwestie związane z postawą. Przyjrzyjmy się bliżej postawie, gdy stoimy i siedzimy.
Prawidłowa postawa stojąc
Stopy na szerokość bioder, ustawione równolegle do siebie,
kolana lekko ugięte w celu utrzymania amortyzacji,
miednica delikatnie podwinięta (unikamy tzw. kaczego kuperka) - kość łonowa na jednej płaszczyźnie z kolcami biodrowymi,
brzuch lekko napięty (nie musisz go zasysać maksymalnie, bo będzie Ci ciężko oddychać),
łopatki ściągnięte,
otwarta klatka piersiowa, czyli lekko wypchnięta do przodu,
barki opuszczone w dół (nie przy uszach, jak wtedy, kiedy się stresujesz albo trzęsiesz z zimna),
głowa jest przedłużeniem kręgosłupa i jej czubek chcesz unieść jak najwyżej,
podbródek lekko cofnięty (nie zapuszczaj żurawia).
Prawidłowa postawa siedząc
Podczas siedzenia zasady są takie same, jeśli chodzi o górną część ciała. Należy jednak zadbać o podparcie łokci. Zatem powinieneś siedzieć na krześle z podłokietnikami albo mieć odpowiednio dobrane wysokością biurko.
A co z dolną częścią ciała?
Stopy powinny być w całości oparte na podłodze,
kolana ugięte i nieco niżej niż biodra (dopasuj wysokość krzesła),
miednica lekko podciągnięta.
Ważne jest także to, aby się nie rozsiadać za wygodnie, ale utrzymywać pozycję tzw. aktywną.
Zadbaj o aktywność fizyczną
Kolejna istotna kwestia to regularne ćwiczenia, podczas których będziesz wzmacniać mięśnie grzbietu i brzucha. Bardzo pomocny jest także stretching, czyli rozciąganie. Pomaga chronić plecy, zwiększając elastyczność i zmniejszając ryzyko kontuzji. Przyjrzymy się temu nieco bliżej.
Rozciąganie — o czym trzeba pamiętać?
Konsultacja z lekarzem
Jeśli już masz problemy z kręgosłupem, wówczas każdy rodzaj ćwiczeń warto skonsultować ze swoim lekarzem. Poważniejsze dolegliwości i urazy mogą być dość specyficzne i nie każdy rodzaj ćwiczeń będzie wówczas bezpieczny. Taka konsultacja jest tutaj niezbędna.
Rozgrzewka
Rozciąganie bez rozgrzewki może prowadzić do kontuzji. I choć nie jest to trening z hantlami i sztangą, to także trzeba poświęcić te 5 do 10 minut na rozgrzanie się. To może być spacer, trucht, jazda na rowerze stacjonarnym.
Rozciąganie zaczynaj powoli, unikając sprężynowania i gwałtownych ruchów. Stopniowo możesz pogłębiać daną pozycję, starając się przy tym zrelaksować. Ciało samo Ci pokaże, że już jest gotowe na postęp w danej pozycji.
Jakie ćwiczenia rozciągające mogą przynieść ulgę zapracowanym plecom?
Kolana do klatki piersiowej / Knees to chest
Połóż się na podłodze na plecach, z wyprostowanymi nogami.
Przyciągnij do klatki piersiowej ugięte kolano.
Chwyć kolano lub goleń rękoma i przyciągnij na tyle, ile możesz bez odrywania od ziemi drugiej nogi.
Po chwili wróć do pozycji wyjściowej i powtórz z drugą nogą,
W następnym kroku przyciągnij obie nogi i chwilę przytrzymaj.
Całą sekwencję powtórz 5 razy, trzymając każdą pozycję przez ok. 30 sekund. Powinieneś poczuć rozciąganie w dolnym odcinku pleców. Pamiętaj, że nie powinieneś odczuwać bólu.
Koci grzbiet / Cat cow stretch
Przyjmij pozycję klęku podpartego — dłonie pod barkami, kolana pod biodrami (pamiętaj, że łokcie nie mogą być przeprostowane, lekko je ugnij).
Zacznij od lekkiego kołysania się w przód i w tył (czyli przenoś ciężar ciała raz na dłonie, raz na kolana) - zatrzymaj się w miejscu, w którym czujesz, że ciężar ciała jest rozłożony równomiernie na dłoniach i kolanach.
Wypchnij teraz mocno plecy do góry, zrób tzw. koci grzbiet (głowa się chowa między barkami, a miednica mocno zaokrągla) — zostań w pozycji 5 sekund.
Wróć do pozycji wyjściowej, a następnie podnieś głowę i kość ogonową do góry, zbliżając pępek w kierunku podłogi — plecy będą wygięte w dół (w łódeczkę) — zostań w pozycji 5 sekund.
Całą sekwencję wykonaj 5 razy, płynnie i powoli przechodząc z pozycji do pozycji.
Wygięcie pleców w tył stojąc / Standing back arch
Stań prosto ze stopami rozstawionymi na szerokość barków.
Połóż dłonie na dolnej części pleców.
Weź kilka głębokich oddechów, żeby się zrelaksować.
Zrób delikatne wygięcie kręgosłupa w tył, podtrzymując się cały czas w dolnej części pleców.
Pozycję przytrzymaj przez pięć sekund, a następnie wróć do pozycji wyjściowej.
Możesz w ramach odpoczynku zrobić skłon w przód, czyli pozycję odwrotną. Rób tylko takie wygięcie, które nie sprawia Ci bólu, nawet jeśli wydaje Ci się, że jest minimalne.
Pozycja dziecka / Child's pose
Usiądź na podłodze, tak by pięty były pod Twoimi pośladkami.
Kolana ustaw nieco szerzej niż szerokość Twoich bioder.
Pochyl się do przodu, połóż ręce na podłodze i przesuń je najdalej, jak możesz — Twój brzuch będzie między kolanami, głowa schowana między ramionami.
W pozycji tej staraj się sięgnąć rękami jak najdalej do przodu. Poczujesz, jak rozciągają się Twoje plecy wzdłuż kręgosłupa. Głowę możesz oprzeć swobodnie na podłodze. Wytrzymaj w pozycji 30 sekund i powoli wróć.
Pozycja kobry / Cobra stretch
Połóż się na brzuchu, dłonie połóż na podłodze pod (lub nieco przed) barkami.
Wciskając dłonie w podłogę / odpychając dłonie od podłogi, podnieś powoli cały tułów (biodra, nogi zostają na ziemi).
Napnij lekko pośladki.
Czubek głowy ciągnij w stronę sufitu, a klatkę piersiową wypchnij do przodu.
Barki ściągnij w dół, a łokcie niech będą lekko ugięte.
Pozycję utrzymaj przez ok. 30 sekund i wróć do leżenia.
Jeżeli ta pozycja jest dla Ciebie bardzo trudna, możesz zrobić wersję prostszą — zamiast opierać się na dłoniach, zostaw na podłodze całe przedramiona. Jest to pozycja Sfinksa (Sphinx pose).
Podsumowanie
Rozciąganie może pomóc złagodzić i zapobiegać bólowi dolnej części pleców. Pamiętaj jednak, że nie może być bolesne i każda pozycja powinna być dostosowana do Twoich możliwości. Każdy z nas ma inny zakres ruchu i powinien pogodzić się z aktualnymi możliwościami swojego ciała.
Oczywiście elastyczność można poprawić, natomiast wymaga to czasu i pracy. Nie zapomnij też skonsultować się ze specjalistą, jeśli już masz problemy z plecami i nie jesteś pewien czy dane ćwiczenie jest dla Ciebie odpowiednie.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.