Stosowanie sterydów anaboliczno androgennych (SAA) jest dość częstą praktyką nie tylko w przypadku sportowców wyczynowych, ale także wśród osób trenujących rekreacyjnie, dla własnej satysfakcji. W niniejszym opracowaniu nie będę odnosił się do kwestii etycznych związanych z przyjmowaniem dopingu hormonalnego, a jedynie zwrócę uwagę na kwestię minimalizacji ryzyka związanego ze stosowaniem tego typu środków, a dokładnie skoncentruję się na suplementach zmniejszających negatywny wpływ SAA na funkcjonowanie wątroby.
Które sterydy są najgroźniejsze dla wątroby?
Stworzenie precyzyjnego rankingu dotyczącego szkodliwości sterydów w odniesieniu do funkcjonowania wątroby byłoby stosunkowo trudne, gdyż znaczenie ma nie tylko specyfika samych substancji, ale także zastosowana dawka i czas trwania cyklu. Nie ulega jednak wątpliwości, że nieporównywalnie bardziej obciążające dla pracy tego narządu są środki przyjmowane drogą pokarmową niż preparaty iniekcyjne. Jest to raczej dość logiczne i nie wymaga chyba uzasadnienia. Tak więc szczególne zagrożenie niesie za sobą przyjmowanie popularnego metanabolu (metandienonu), a także winstrolu (stanazololu) , anapolonu (oksymetolonu) i innych, w tym tzw. „prohormonów”, czyli de facto – również sterydów, tyle że niekiedy o wiele groźniejszych niż te konwencjonalne.
Sprawa wątroby – co warto wiedzieć?
Tak naprawdę nie istnieje stuprocentowa gwarancja, że nawet przy zastosowaniu wszystkich możliwych suplementów mających chronić wątrobę przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych i wspomagających jej regenerację faktycznie uda się zniwelować negatywny wpływ stosowania dopingu na funkcjonowanie tego narządu. Bez wątpienia jednak przyjmowanie sterydów oralnych, bez zadbania o kwestię profilaktyki jest daleko posuniętą bezmyślnością. Tego typu preparaty to po prostu bezwzględna konieczność zarówno w trakcie cyklu jak i po jego zakończeniu. W celu monitowania funkcji wątroby warto też wykonywać regularne badania pracy tego narządu polegające na oznaczeniu aminotransferaz (ALATu i ASPATu), poziomu bilirubiny całkowitej, gamma-glutamylotransferazy (GGTP) i fosfatazy zasadowej (ALP). Na podstawie wyników tych badań ocenić można kondycję wątroby i zastanowić się jakie działania podjąć.
Profilaktyka w trakcie cyklu
Jak mówi popularne powiedzenie – lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Prawda ta dotyczy również wątroby, która choć posiada zdolność do samoregeneracji, to nie zawsze ma ku temu odpowiednie warunki przez co też – nieraz dochodzi do jej nieodwracalnych uszkodzeń. W trakcie stosowania sterydów należy skoncentrować się na środkach, które wykazują deklarowane działanie i zwrócić szczególną uwagę na kwestię skutecznej dawki, gdyż niestety znaczna część substancji posiadających potwierdzone naukowo właściwości oferowana jest w postaci preparatów zawierających śmiesznie niskie ich ilości. Przykładem może być l-asparaginian l-ornityny, który posiada naukowo potwierdzone działanie: bierze udział w cyklu mocznikowym zwiększając efektywność neutralizacji amoniaku i wspomaga regenerację komórek wątroby. Problem polega na tym, że w większości eksperymentów stosowano dawki rzędu 5 g, a proponowane zazwyczaj dawkowanie nie przekracza 1 g na dobę, a to za mało by odnieść pełne korzyści z suplementacji.
Co stosować? Jak przyjmować?
Istnieje przynajmniej kilka skutecznych środków, które warto zastosować w trakcie cyklu, przy czym nie warto ograniczać się tylko do jednego. Poniżej lista środków, które szczególnie warto wziąć pod rozwagę:
Silne działanie ochronne na komórki wątroby wywiera niedoceniana i z niewiadomych względów rzadko polecana N-acetylocysteina, czyli acetylowa postać aminokwasu – cysteiny. Jej ochronne działanie polega na neutralizacji wielu szkodliwych metabolitów popularnych farmaceutyków oraz na zwiększaniu produkcji glutationu w wątrobie (i nie tylko). Poleca się przyjmować od 500 do 1500 mg tej substancji.
Dość dobre efekty może nieść za sobą zastosowanie preparatu zawierającego fosfolipidy sojowe, może to być zwykła lecytyna, najlepiej w formie prochu, który wypada niezwykle ekonomicznie. Dawki mieszczące się od 5 do 10 g na dobę zazwyczaj działają już dość dobrze w kwestii regeneracji hepatocytów i dodatkowo wspomagają metabolizm lipidów. Fosfolipidy sojowe winny być stosowane zarówno w trakcie jak i po zakończeniu cyklu z użyciem SAA.
Korzystnie na funkcjonowanie wątroby wpływa także wspomniany wcześniej asparaginian ornityny w dawce od 3 do 6 g na dobę. Rozwiązaniem alternatywnym może być przyjmowanie samej ornityny bądź też w połączeniu z argininą i ewentualnie cytruliną. Wszystkie te aminokwasy biorą udział w cyklu mocznikowym, pomagając zneutralizować toksyczny amoniak oraz wspomagają procesy regeneracyjne.
Tauryna okazuje się nie tylko skutecznym, ale także wyjątkowo tanim środkiem wpływającym korzystnie na pracę wątroby. Opublikowane trzy lata temu badania naukowe wskazują, że ten niebiałkowy aminokwas chroni przed zwłóknieniem wątroby wpływając na aktywność tzw. komórek gwiaździstych. Dawki mieszczące się w przedziale od 3 do 5 g na dobę staowić mogą wartościowe uzupełnienie dla innych środków profilaktycznych.
Ostropest plamisty i zawarta w nim sylimaryna (na którą składają się: sylibina, sylibinina, sylidonina, izosylibina, sylichrystyna) choć mogą działać ochronnie na komórki wątroby, to działanie to ujawnia się przy długotrwałym stosowaniu rozpoczętym jeszcze przynajmniej kilka tygodni przed planowanym cyklem. Rozpiętość polecanych dawek jest stosunkowo szeroka i mieści się od 100 do 400mg na dobę.
Pomocniczo stosować można także preparaty zawierające ekstrakt z karczocha zwyczajnego. Hepatoprotekcyjne działanie wykazują obecne w nim związki fenolowe takie jak cynaryna, która dodatkowo także zwiększa wytwarzanie żółci wspomagając trawienie tłuszczów. Ekstrakt z karczocha może być szczególnie przydatny w przypadku osób stosujących podczas cyklu dietę niskowęglowodanową i wysokotłuszczową.
Podsumowanie
Na koniec chciałbym jeszcze raz podkreślić, że stosowanie dopingu hormonalnego, niezależnie od podjętych działań prewencyjnych zawsze niesie za sobą pewne ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Poprzez zastosowanie zaproponowanych w niniejszym artykule środków, można w pewnym stopniu wspomóc pracę i regenerację wątroby oraz zmniejszyć negatywny wpływ przyjmowanych sterydów na funkcjonowanie tego narządu. Jest to jednak zmniejszanie ryzyka a nie jego eliminacja – i o tym należy bezwzględnie pamiętać.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
