Wysiłek długotrwały w formie biegu odbija się negatywnie na układzie pokarmowym (krwawienia), sercu (uszkodzenia), mięśniach szkieletowych (rozpad), nerkach (uszkodzenia) i układzie endokrynnym (spadek testosteronu, wzrost kortyzolu). Z niezrozumiałych przyczyn tego rodzaju aktywność jest niezmiernie popularna.
Maraton – wpływ na zdrowie
W jednym z badań białkomocz pojawił się u 35% pokonujących dystans półmaratonu oraz u 69% biegających na ponad 42 km (normalnie białka występują w znikome ilości, świadczą o patologii). Krew w moczu odnotowano u 21% startujących w półmaratonie oraz u 22% w maratonie (normalnie nie powinno jej tam być).
Naukowcy badali odpowiedź na bieg na dystansie maratonu. Okazało się, że kinaza kreatynowa (miernik rozpadu mięśni) wzrosła 9-krotnie, jej stężenie unormowało się dopiero po 192 h (ale nie wróciło do wartości wyjściowych). Po 48 h nadal czterokrotnie przekraczało normę. Podobnie wyglądała kwestia uszkodzeń serca, wskaźnik (troponina T) na koniec biegu czterokrotnie przekraczał normę, ustabilizował się dopiero po 96 h.
Stan zapalny mierzony poprzez stężenie białka c-reaktywnego wzrósł 16-krotnie, wrócił do wartości bliskich wyjściowych dopiero po 192 h (niemniej w wartościach bezwzględnych niewiele przekraczał zakres normy). Dehydrogenaza mleczanowa (w tym przypadku: wskaźnik uszkodzeń mięśni) wróciła do wartości wyjściowych dopiero po 192 h!
Jakie ryzyko powoduje bieg długodystansowy?
Bieg na dystansie maratonu nie jest zalecaną aktywnością. Wiąże się z uszkodzeniami mięśnia sercowego, być może także nerek (masywny rozpad mięśni może zniszczyć nerki), bardzo często u biegaczy występują zaburzenia w postaci niskiej masy mięśniowej, a po wysiłku obniżonego testosteronu. W innym badaniu wykazano, iż bieganie na dystansie maratonu wiązało się ze zmianami w mięśniu sercowym tj. przejściowym opóźnieniem przewodzenia w przedsionkach, ostrym stanem zapalnym i zwiększonym napięciem ścian przedsionków.
Podsumowanie – bieganie dla zdrowia
Jeśli chcesz biegać, to ogranicz objętość przebieganą w skali tygodnia, bo dla niewielu osób taki wysiłek jest korzystny. W pewnym stopniu obciążenie organizmu można niwelować podażą cynku (testosteron), kreatyny (chroni mięśnie) oraz 1-2 g witaminy C (działa antyoksydacyjnie i wywiera wpływ na kortyzol). Stwierdzono, że podawanie biegaczom 1,5 g witaminy C przez 7 dni przed biegiem, w dniu wyścigu oraz 2 dni po zakończeniu biegu, przyniosło wyraźny spadek ilości kortyzolu.
Źródła:
Bernat-Adell M.D. Recovery of Inflammation, Cardiac, and Muscle Damage Biomarkers After Running a Marathon https://journals.lww.com/nsca-jscr/Abstract/2021/03000/Recovery_of_Inflammation,_Cardiac,_and_Muscle.6.aspx
M. Wilhelm Inflammation and atrial remodeling after a mountain marathon https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/sms.12030
Kathleen Deska PAGANA, Timothy J. PAGANA „Testy laboratoryjne i badania diagnostyczne w medycynie”
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
