Zażywasz = wygrywasz?
Żeby odpowiedzieć sobie na pytanie czy odżywki i suplementy mogą być stosowane przez osoby z niewielkim stażem treningowym, warto sobie najpierw odpowiedzieć na pytanie, czym tego typu środki są w istocie. Chociaż są one postrzegane nierzadko jako „chemia”, którą stosuje się po to by przełamać fizjologiczne bariery, to w istocie rzeczy zarówno odżywki (czyli tzw. środki specjalnego przeznaczenia żywieniowego), jak i suplementy zawierają składniki pochodzenia naturalnego bądź identyczne z nimi odpowiedniki. Celem ich stosowania jest uzupełnienie niedoborów żywieniowych lub też wzbogacenie diety w związki mogące wywołać „korzystny efekt fizjologiczny”, czyli w praktyce: poprawić regenerację, przyspieszyć spalanie tłuszczu, dodać energii, zahamować katabolizm, nasilić tempo przebiegu procesów anabolicznych, etc.
W tym momencie warto zadać sobie pytanie...
Dlaczego osoby o niskim poziomie wytrenowania nie miałyby stosować tego typu środków?
Tak naprawdę nie ma racjonalnych powodów, dla których suplementacja miałaby być czymś zarezerwowanym jedynie dla jednostek trenujących na poziomie zaawansowanym. Deficyt ważnych składników pokarmowych może pojawić się niezależnie od stopnia wytrenowania, a zasadność uzupełniania braków jest zawsze taka sama. Co więcej istnieją badania naukowe, które wskazują, że to właśnie w początkowym okresie regularnych treningów wzrasta zapotrzebowanie na składniki pokarmowe takie jak białko. Z czasem potrzeby ustrojowe zmniejszają się, co związane jest z postępującą adaptacją organizmu do regularnego wysiłku.
Czy więc stopień wytrenowania nie jest żadnym miarodajnym wskaźnikiem przy doborze suplementacji?
Cóż, tak sformułowany wniosek uznać należy za nieuprawomocniony !
Doświadczenie ma znaczenie
Staż treningowy, rodzaj i intensywność bodźców wysiłkowych, a także zmieniające się z czasem priorytety to czynniki, które stanowić powinny ważne punkty odniesienia przy doborze odżywek i suplementów. Niektóre preparaty, podobnie jak niektóre systemy treningowe i strategie żywieniowe nie nadają się specjalnie dla osób początkujących, natomiast znakomicie sprawdzają się w przypadku jednostek doświadczonych i dobrze wytrenowanych. Za przykład mogą posłużyć tutaj zaawansowane preparaty przedtreningowe czy spalacze tłuszczu, które są źródłem zbyt silnych niekiedy bodźców, a nieraz wręcz ich stosowanie związane jest szeregiem nie przyjemnych objawów takich jak bezsenność i rozdrażnienie.
Osobną kwestią jest stosowanie preparatów kreatynowych przez osoby z niskim stażem treningowym. Kreatyna jako silna substancja anaboliczna oczywiście może pomóc w początkowym okresie ćwiczeń, ale nierzadko też jej stosowanie maskuje rozmaite błędy treningowe i żywieniowe popełniane przez początkujących i sprzyja ich utrwalaniu. Potem pojawia się sytuacja, w której osoba trenująca zaledwie dwa miesiące na siłowni pisze na forum, iż „doświadcza zastoju”. Tymczasem stagnacja związana jest z tym, że po odstawieniu kreatyny idiotyczny trening i bezsensowna dieta przestały się sprawdzać...
Podsumowanie
Odżywki i suplementy nadają się zarówno dla dobrze wytrenowanych zawodników jak i amatorów z niewielkim stażem treningowym. Ważne jest jednak to by w sposób odpowiedni dokonać doboru preparatów. Nie wszystkie środki bowiem stanowią korzystne rozwiązanie na początku przygody z siłownią. Odżywki białkowe, węglowodanowo białkowe, preparaty witaminowe i mineralne, delikatne spalacze tłuszczu, środki zawierające kwasy omega 3, aminokwasy, adaptogeny, probiotyki – wszystkie te suplementy i odżywki można stosować śmiało niezależnie od poziomu wytrenowania. Preparaty kreatynowe, mocne „przedtreningówki” i silne „spalacze tłuszczu” przeznaczone są jednak dla osób dobrze wytrenowanych, z dłuższym stażem treningowym.