Leczenie statynami wprowadza się w celu obniżenia podwyższonego poziomu cholesterolu we krwi, co ma spowodować zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób układu krążenia i powikłań istniejących już przypadłości. Leki te pomimo tego, iż stosowane są od trzech dekad, ciągle wywołują wiele kontrowersji, nierzadko również wśród samych lekarzy. Nie wszystkie obawy są uzasadnione, ale niektóre – zdecydowanie tak. Okazuje się m.in. iż statyny mogą… hamować proces adaptacji wysiłkowej a co za tym idzie także zmniejszać pozytywny wpływ wysiłku fizycznego na organizm! Jak to możliwe?
Czym są statyny i jak działają?
Statynami nazywamy grupę leków stosowanych w celu poprawy funkcjonowania gospodarki lipidowej w taki sposób by obniżyć poziomy markerów ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych i wystąpienia incydentów wieńcowych. Mechanizm działania tych leków sprowadza się głównie do hamowaniu produkcji cholesterolu w wątrobie poprzez blokowanie aktywności enzymu, który uczestniczy w jego syntezie o raz do poprawy wychwytu cząsteczek LDL (nazywanych złym cholesterolem), co prowadzi do obniżenia poziomu tej lipoproteiny we krwi. Spadek poziomu frakcji LDL pod wpływem statyn może wynosić nawet 50%, czemu towarzyszy nierzadko wzrost poziomu HDL (tzw. dobrego cholesterolu), o około 5 – 15% i obniżenie poziomu triglicerydów o 7 – 30%.
Jak wysiłek fizyczny wpływa na zdrowie?
To, że odpowiednio zaplanowana, regularna aktywność fizyczna w sposób korzystny wpływa na funkcjonowanie organizmu ludzkiego nie ulega żadnej wątpliwości. Mało kto jednak zdaje sobie sprawę jak wszechstronny jest to efekt i jak daleko posunięty. Wśród licznych korzyści wymienić można m.in.
polepszenie wydolności fizycznej,
poprawę funkcjonowania mechanizmów regulujących metabolizm i mniejsze ryzyko nadwagi i otyłości,
poprawę tolerancji glukozy
zmniejszone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych,
i wiele innych.
Szczególnie znamienny jest wpływ aktywności fizycznej na funkcjonowanie układu krążenia.
Obejmuje on m.in. zmiany w zakresie:
czynności serca
ciśnienia tętniczego krwi,
objętości wyrzutowej i pojemności minutowej,
różnicy tętniczo-żylnej wysycenia tlenem,
dystrybucji przepływu krwi.
Dodatkowo też trening fizyczny może wpływać hamująco na aktywność czynników zapalnych i agregacyjnych, biorących udział w procesach powstawania blaszki miażdżycowej. Ten efekt także ma znaczenie w kontekście ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Niestety pozytywny wpływ aktywności ruchowej na zdrowie, w tym przede wszystkim – na układ krążenia może być limitowany przez niektóre leki, a dokładnie przez… statyny.
Wyniki badań
Niezwykle intrygujące okazują się być wyniki badania przeprowadzonego przez zespól naukowców z Uniwersytetu Missouri. Badacze postanowili ocenić czy stosowanie simiwastatyny (lek z grupy statyn) –, wpływa na odpowiedź organizmu na bodźce treningowe u osób z nadmierną masą ciała, u których występuje uzasadnione podejrzenie zespołu metabolicznego. Co to takiego zespół metaboliczny? Jest to zbiór współistniejących ze sobą czynników ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 oraz choroby niedokrwiennej serca, do których zaliczyć można: otyłość brzuszną nadciśnienie tętnicze krwi, dyslipidemię i hiperlipidemię, zaburzenia tolerancji glukozy.
W omawianym eksperymencie wzięło udział 37 ochotników w wieku od 25 do 59 lat, nieaktywnych fizycznie na co dzień, prowadzących siedzący tryb życia. Uczestników podzielono na dwie grupy. Wszyscy zostali w ramach projektu poddani czteromiesięcznemu szkoleniu wysiłkowemu, przy czym grupa pierwsza dodatkowo otrzymała także dodatkowo dobową dawkę leku z grupy statyn – wspomnianej już simwastatyny wynoszącą 40 mg .
Wyniki owego badania okazały się trochę zaskakujące dla samych autorów projektu. Po dwunastu tygodniach trwania eksperymentu okazało się, że korzyści wynikające z regularnej aktywności fizycznej rejestrowane są jedynie w grupie nieprzyjmującej leku. U uczestników poddanych farmakoterapii aktywność fizyczna nie wpływała w sposób istotny na parametry związane z kondycją układu krążenia i ilością mitochondriów w mięśniach. Oznacza to, że wspomniany lek upośledza proces adaptacji wysiłkowej.
Podsumowanie
Statyny, podobnie jak inne farmaceutyki – mają pewne wady. Niestety mogą się okazać one niekiedy bardziej dotkliwe niż się powszechnie sądzi, zwłaszcza dla osób regularnie trenujących lub chcących prowadzić aktywny tryb życia. Upośledzenie procesu adaptacji wysiłkowej samo w sobie negatywnie wpływa na kondycję fizyczną, a dodatkowo może zmniejszać pozytywny wpływ treningu na parametry zdrowotne. Są to nieocenione straty bo jak wiadomo, „wysiłek fizyczny może zastąpić niejeden lek, lecz żaden lek nie zastąpi wysiłku fizycznego.”
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.