Dlaczego warzywa i owoce są zdrowe?

Mimo prowadzenia różnorakich kampanii reklamowych, na półkach naszych sklepów przeważają produkty wysokoprzetworzone, specjalnie tak skonstruowane, aby mogły być długo przechowywane oraz tak, aby nam, jak najbardziej smakowały.

Pierwszy aspekt rozwiązuje się najczęściej za pomocą różnego rodzaju dodatków konserwujących do żywności.

Drugi zaś na wiele sposobów, wśród których warto wymienić dodatek substancji poprawiających smak oraz łączenie, w ilościach bardzo rzadko spotykanych w naturze, tłuszczów i węglowodanów w jednym produkcie - taka bowiem kombinacja smaków, najbardziej nam odpowiada.

W diecie przeciętnej osoby owoce i warzywa pozostają z reguły marginesem… Widać same kampanie reklamowe nawołujące do spożywania owoców i warzyw są niewystarczające. Być może ten krótki artykuł uświadomi, choć kilku Czytelnikom znaczenie spożywania odpowiedniej ilości warzyw i owoców dla naszego zdrowia.

Czy warzywa i owoce są zdrowe?

W przeciwieństwie do większości produktów wysokoprzetworzonych powrót do produktów bliskich naturze, a takimi są warzywa i owoce, może wspierać nasze zdrowie na wielu płaszczyznach. 

Gdy w diecie przeciętnego mieszkańca kraju rozwiniętego wprowadzimy znacznie większy udział niskoprzetworzonej żywności pochodzenia roślinnego, możemy spodziewać się znaczącej roli w zapobieganiu m.in. wielu chorobom przewlekłym.

Do najważniejszych z nich warto zaliczyć:

• choroby układu sercowego 
• choroby nowotworowe
• cukrzyca typu 2 
• choroba Alzheimera
• zaćma

I nie jest to błahe oddziaływanie. 

Naukowcy spekulują, że aż 1/3. wszystkich zgonów spowodowanych chorobą nowotworową można byłoby zapobiec, poprzez wczesną modyfikację diety, uwzględniającą zwiększone spożycie owoców i warzyw. 

Amerykańskie wytyczne

Oficjalne wskazania dietetyczne przeznaczone dla Amerykanów postulowały, przy założeniu kaloryczności diety 2000 kcal, konieczność spożycia nie mniej niż 9. porcji owoców i warzyw dziennie (4. porcji owoców i 5. warzyw). 

Za porcję uważa się:

• owoce - 1 średni owoc,
• warzywa - pół szklanki surowych warzyw.

Mimo tych zaleceń przeciętny Amerykanin  zjada statystycznie zaledwie 1,4 porcji owoców i 2,2 porcji warzyw dziennie...

Dlaczego warzywa i owoce są zdrowe?

Owoce i warzywa zapewniają niezwykłe bogactwo wielu składników odżywczych w tym:

• witamin 
• minerałów 
• fitoskładników (m.in. flawonoidów, karotenoidów, fenoli)

Co ważne, w konstruowaniu diety należy pamiętać, aby zapewnić różnorodność warzyw i owoców. Nie jest bowiem tak, że istnieje jakiś jeden „nadprzyrodzony” owoc lub warzywo, który zapewni nam pełnię korzyści z tej grupy pokarmowej.

To właśnie w różnorodności i wzajemnych interakcjach między aktywnymi składnikami owoców i warzyw, naukowcy upatrują główny mechanizm wspierający nasze zdrowie.

Kilka przykładów... 

Warzywa i owoce a układ sercowo-naczyniowy

Niezmierzona ilość badań wykazała związek między większym spożyciem owoców i warzyw a m.in.:

• występowaniem ryzyka udaru 
• śmiertelności z powodu jego wystąpienia 
• śmiertelności z powodu chorób sercowo-naczyniowych 
• ryzyka zawału mięśnia sercowego.

Im większe spożycie warzyw i owoców, tym szansa na lepsze zdrowie. 

Warzywa i owoce a choroby nowotworowe

Wspomniałem już o tym, że naukowcy spekulują o możliwości znacznej redukcji (o 1/3) wszystkich zgonów z powodu raka. Wykazano na przykład, że gdy spożywano 28 porcji warzyw w tygodniu, ryzyko wystąpienia raka prostaty spadało o 35%. Inne badanie wskazało, że już dodatek 200 g owoców i warzyw w ciągu dnia, może zmniejszać ogólne ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej.