Orzech włoski to gatunek drzewa liściastego z rodziny orzechowatych. Drzewo to rośnie dziko na Bałkanach, w południowo-zachodnich Chinach, w niektórych rejonach Azji, a także w południowo-wschodniej Europie. Orzech włoski pospolicie występuje w Polsce. Prawdopodobnie orzechy włoskie uprawiane były już 2500 lat p.n.e.
Wzmianki o orzechu włoskim pojawiają się w Biblii, gdzie zapisano, że sam król Salomon uprawiał je w swoich ogrodach.
Kaloryczność orzechów włoskich
Sto gramów orzechów włoskich dostarcza blisko 700 kcal, to całkiem spora ilość. Dla porównania 100 g piersi z kurczaka to 99 kcal, 100 g suchego ryżu basmati to 351 kcal, 100 g awokado 160 kcal.
Sto gramów orzechów włoskich to dokładnie 654 kcal, z czego aż 65 g to kwasy tłuszczowe, 15 g białko, 13 g węglowodany. Orzechy zawierają również dużą ilość błonnika. W 100 g orzechów włoskich znajduje się bowiem go 6,5 grama.
Warto przy tym nadmienić, że orzechy spożywamy najczęściej w ilości około 20-40 g. Już 30 g orzechów włoskich dostarczy nam wielu cennych składników odżywczych. Ilość taka dostarczy około 200 kcal i nie powinna zrujnować naszego bilansu kalorycznego. Dzięki sporej zawartości błonnika pomoże nam natomiast zahamować uczucie głodu.
Jeden średni orzech waży od 3 do 10 g w zależności od odmiany.
Kwasy tłuszczowe w orzechach włoskich
Jak więc widzimy, orzechy dostarczają pokaźną ilość tłuszczów ogółem. Istotny jest jednak udział poszczególnych kwasów tłuszczowych.
W orzechach włoskich znajdziemy:
- kwasy tłuszczowe nasycone – 6,1 g,
- kwasy tłuszczowe wielonienasycone – 8,9 g,
- kwasy tłuszczowe Omega-3 – 9 g,
- kwasy tłuszczowe Omega-6 – 3 g.
Większość tłuszczy znajdujących się w orzechach włoskich to wielonienasycone kwasy tłuszczowe, łącznie jest ich około 47 g.
Stosunek kwasów Omega-3 do Omega-6 wynosi 1:4,2
Kwasy tłuszczowe omega 3 i omega 6 nazywane są podstawowymi, gdyż organizm ludzki ich nie wytwarza. Pochodzą one wyłącznie ze spożywanej przez nas żywności.
Proporcja omega 6 do omega 3, która umożliwia prawidłowe przyswajanie kwasów tłuszczowych omega 3 wynosi 1:1 – jest to tzw. złota proporcja – do 4:1, maksymalnie 5-6:1.
Podczas gdy w przetworzonej, zachodniej diecie dochodzi do nierównowagi pomiędzy tymi kwasami tłuszczowymi. Stosunek wynosi około 1:15, sięgając nawet 1:40.
Zachwianie proporcji dostarczanych naszemu organizmowi tłuszczów, powszechna przewaga omega 6 a niedobory omega 3, powodują zachwianie równowagi wewnętrznej i zwiększa podatność na choroby, m.in. stany zapalne, alergie, nowotwory, choroby układu krążenia, układu nerwowego, np. depresja, ADHD, choroba Alzheimera, choroby skóry, metaboliczne, np. cukrzyca i inne.
Orzechy włoskie są produktem, który promuje odpowiedni stosunek kwasów tłuszczowych Omega6 do Omega3. Są więc dobrym źródłem naturalnych, roślinnych kwasów tłuszczowych, które stanowią niezbędny element prawidłowo zbilansowanej diety.
Witaminy i minerały w orzechach włoskich
Orzechy włoskie to nie tylko cenne kwasy tłuszczowe, ale również wiele witamin i minerałów. Znajdziemy w nich między innymi witaminę E, A, witaminy z grupy B, kwas foliowy, a także wapń, żelazo, magnez, fosfor oraz potas.
Zawartość witamin i minerałów w 100 g orzechów włoskich
Witamina A
|
20 I.U.
|
Witamina D
|
0 I.U.
|
Witamina E
|
0,70 mg
|
Witamina K
|
2,7 µg
|
Witamina C
|
1,3 mg
|
Witamina B1
|
0,341 mg
|
Witamina B2
|
0,150 mg
|
Witamina B3 (PP)
|
1,125 mg
|
Witamina B6
|
0,537 mg
|
Kwas foliowy
|
98 µg
|
Witamina B12
|
0 µg
|
Kwas pantotenowy
|
0,570 mg
|
Wapń
|
98 mg
|
Żelazo
|
2,91 mg
|
Magnez
|
158 mg
|
Fosfor
|
346 mg
|
Potas
|
441 mg
|
Sód
|
2 mg
|
Cynk
|
4,06 mg
|
Miedź
|
1,59 mg
|
Mangan
|
3,41 mg
|
Selen
|
4,9 µg
|
Orzechy włoskie są bardzo dobrym źródłem kwasu foliowego. Dlatego powinny być spożywane przez przyszłe mamy. Szczególną uwagę warto jednak zwrócić na fakt, iż 100 gramów orzechów włoskich dostarcza aż 1,586 mg miedzi, co stanowi ponad 150% dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek, oraz 3,414 mg manganu, co stanowi ponad 180% dziennego nań zapotrzebowania. Warto również wiedzieć, iż orzechy włoskie są bardzo dobrym źródłem aminokwasu argininy, dzięki czemu redukują ryzyko choroby wieńcowej.
Orzechy włoskie a zdrowie
Orzechy włoskie to produkt żywnościowy o wysokiej gęstości odżywczej. Dzięki zawartości wielu witamin, minerałów i kwasów tłuszczowych orzechy włoskie wpływają na wiele aspektów. Między innymi:
- poprawiają pracę mózgu - doskonale wpływają na budowę komórek układu nerwowego, usprawniają procesy myślowe,
- pomagają radzić sobie ze stresem - uzupełniają niedobory płynące z nadmiaru stresu w naszym organizmie. Zapobiegają zmęczeniu i wspomagają funkcję snu.,
- pozytywnie wpływają na stan skóry, włosów i paznokci,
- zmniejszają objawy napięcia przedmiesiączkowego,
- zmniejszają ryzyko przerostu gruczołu krokowego,
- zmniejszają ciśnienie tętnicze krwi,
- pomagają zapobiegać anemii,
- wpływają na prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka,
- wykazują działanie antynowotworowe - zawierają silny antyoksydant (kwas elagowy),
- poprawiają samopoczucie, pomagają w leczeniu depresji,
- wykazują działanie przeciwbakteryjne i ściągające,
- poprawiają pracę przewodu pokarmowego (ze względu na zawartość błonnika).
Na co uważać?
Orzechy są silnymi alergenami pokarmowymi! W skrajnych wypadkach może dojść nawet do wstrząsu anafilaktycznego. Najczęściej jednak alergia objawiają się dyskomfortem pokarmowym, pokrzywkami lub katarem, czy też swędzeniem/puchnięciem ust. Jeśli obserwujesz u siebie objawy alergii, bądź ostrożny. W takim wypadku lepiej zrezygnuj z ich spożycia.
Orzechy włoskie stosunkowo łatwo jełczeją i pleśnieją. Najlepszym rozwiązaniem jest kupowanie orzechów w łupinach i ich samodzielne obieranie. Obrane orzechy przechowywać należy w szklanym, szczelnym pojemniku.
Unikać należy orzechów sprzedawanych na wagę. Bardzo często traktuje się je środkami grzybo- i bakteriobójczymi.
Pamiętaj też, że zdecydowana większość antyoksydantów i wiele wartości odżywczych znajduje się w gorzkiej skórce orzecha. Z tego względu lepiej jej nie usuwać.
Podsumowanie
Orzechy włoskie są co prawda kaloryczne, mimo to warto włączyć je do diety, nawet podczas redukcji. Ich obecność w diecie pomaga utrzymać dobrą kondycję zdrowotną oraz zachować dobre samopoczucie.