Cukrzyca staje się powoli jednym z najważniejszych globalnych problemów XXI wieku. Nie powinno to dziwić, ponieważ jest silnie powiązana z otyłością, we wszystkich grupach etnicznych. Obecnie ludzie dobrowolnie i świadomie wybierają tryb życia, który prowadzi do skrócenia egzystencji. Ponad 80% przypadków cukrzycy typu 2 można przypisać otyłości, która może również odpowiadać za wiele zgonów związanych z cukrzycą.
Cukrzyca to dopiero początek...
Wspomniana choroba jest niezwykle podstępna, ponieważ podwyższone stężenie cukru we krwi i insulinooporność są manifestacją znacznie poważniejszych problemów metabolicznych.
Według prof. dr hab. med. Krzysztofa J. Filipiaka: „w cukrzycy ryzyko zawału serca rośnie o 65%, rozpoznania niewydolności serca o 69%, stenozy aortalnej o 34%, a udaru mózgu o 68%”.
Ponadto cukrzyca zwiększa ryzyko kancerogenezy, a nowotwory są jedną z głównych przyczyn zgonów na całym świecie, co roku eliminują ponad 10 milionów ludzi. Cukrzyca pogłębia zaburzenia związane z chorobami sercowo-naczyniowymi (choroba wieńcowa serca, choroba naczyń mózgowych, choroba tętnic obwodowych itd.), a one co roku eliminują 18 milionów ludzi.
Cukrzyca a grupy wiekowe
Naukowcy chcieli ustalić, jak w latach 1990 – 2019 cukrzyca dotykała ludzi z poszczególnych grup wiekowych.
Od 1990 do 2019 roku na całym świecie stwierdzono znaczny wzrost zachorowalności na cukrzycę typu 2 u młodzieży i młodych dorosłych. Wzrost pod względem wskaźnika DALY.
DALY jest rodzajem miary, wyraża ekwiwalent lat życia w zdrowiu, który został utracony z racji lat życia z chorobą lub niesprawnością o określonym stopniu ciężkości i czasie trwania oraz liczbę lat życia utraconych w związku z przedwczesnym zgonem.
Standaryzowany względem wieku współczynnik zapadalności na cukrzycę typu 2 (na 100 000 ludności) wzrósł z 117,22 w 1990 r. do 183,36 w 2019 r. Wskaźnik DALY w 1990 r. wynosił 106,34 i wzrósł do 149,61 w 2019 r. Śmiertelność wzrosła nieznacznie.
Kobiety w wieku poniżej 30 lat były narażone na większe ryzyko DALY i śmierci niż mężczyźni z tej grupy wiekowej, jednak proporcje ulegały odwróceniu po skończeniu 30. roku życia.
15 czynników ryzyka cukrzycy
Zidentyfikowano 15 czynników ryzyka cukrzycy typu 2 obejmujących trzy główne kategorie.
Behawioralne
diety ubogie w owoce, orzechy i nasiona, produkty pełnoziarniste i błonnik,
diety bogate w czerwone mięso, przetworzone mięso i napoje słodzone,
mała aktywność fizyczna,
palenie, w tym bierne palenie.
Środowiskowe
niska temperatura,
wysoka temperatura,
zanieczyszczenie powietrza w gospodarstwach domowych wywołane spalaniem paliw stałych oraz zanieczyszczenie pyłami.
Czynniki metaboliczne
wysoki wskaźnik masy ciała,
nadwaga i otyłość (największe znaczenie).
Niska aktywność i niewłaściwa dieta
Akumulacja tkanki tłuszczowej wynika z małej aktywności fizycznej i niewłaściwej diety, więc wszystko ma tu znaczenie. Otyłość nie bierze się znikąd, w większości wypadków pracuje się na nią wiele lat, przejadając się i prowadząc siedzący tryb życia.
Głównym przypisywanym czynnikiem ryzyka w przypadku cukrzycy typu 2 o wczesnym początku była otyłość (wysokie BMI),
W przypadku klasyfikacji według różnych regionów, w latach 1990-2019 najszybszy wzrost współczynnika zachorowalności odnotowano w Europie Zachodniej i Ameryce Południowej.
Podsumowanie
Jeśli nic się w tej kwestii nie zmieni, to cukrzyca ma dużą szansę stać się jednym z najważniejszych problemów XXI wieku, gdyż dotyka coraz młodsze osoby. Aby jej przeciwdziałać, należy zmienić dietę i tryb życia, zredukować masę ciała, nie zaszkodzi też suplementacja berberyną.
Źródła:
Jinchi Xie i in. Global burden of type 2 diabetes in adolescents and young adults, 1990-2019: systematic analysis of the Global Burden of Disease Study 2019 https://www.bmj.com/content/379/bmj-2022-072385
Anna Ojrzyńska Wykorzystanie sumarycznych miar braku zdrowia do oceny wpływu wybranych chorób i niesprawności na stan zdrowia ludności polski https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.cejsh-f1cab496-2dff-4d5e-ac1f-d7eea947e6f6/c/15.pdf
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.