Indywidualny plan

Dietetyczny

Indywidualny plan

Treningowy

Indywidualny plan

Dieta + Trening

Opieka dietetyka i trenera Już od

Plan dieta + trening 29,99 zł/mies.

Opieka dietetyka Już od

Plan dietetyczny 26,66 zł/mies.

Opieka trenera Już od

Plan treningowy 23,33 zł/mies.

Plany dieta i trening
{{$parent.show_arts ? 'Artykuły' : 'Baza wiedzy'}}
Sklep

Suplementy diety w sporcie wyczynowym – ranking AIS

Gdyby startujący w zawodach sportowcy swoją wiedzę na temat odżywek i suplementów diety czerpać mieli jedynie z opracowań marketingowych i tekstów reklamowych umieszczonych na kolorowych opakowaniach, zapewne doszliby do wniosku, że bez kompletnego zestawu składającego się co najmniej z kilkudziesięciu preparatów nie ma co w ogóle brać za wyczynowe uprawianie sportu. Niestety jak na złość, polskojęzycznych fachowych opracowań dotyczących kwestii suplementacji sportowej jest jak na lekarstwo, również dietetycy i trenerzy współpracujący na co dzień z zawodnikami nie zawsze dysponują rzetelną wiedzą na temat tego, które środki mogą okazać się przydatne, a którymi nie warto zaprzątać sobie uwagi.

Opisana powyżej sytuacja sprzyja dezinformacji i utrudnia skuteczne promowanie rozwoju formy sportowej przy udziale suplementów diety i środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Zawodnicy nierzadko, zamiast skoncentrować się na środkach wykazujących pożądane działanie, często stosują nieprzydatne, a niekiedy wręcz niebezpieczne preparaty. Ponieważ jako dietetyk współpracuję m.in. ze sportowcami klasy mistrzowskiej, mam świadomość tego jak silna istnieje potrzeba systematyzacji wiedzy na temat dozwolonego wspomagania i jak ważne jest stworzenie rankingu środków pierwszej i drugiej potrzeby. Pomocne w tym mogą okazać się dane zamieszczone na stronie Australijskiego Instytutu Sportu, gdzie na podstawie dogłębnej i krytycznej analizy wyników badań naukowych, opracowano wytyczne dotyczące suplementacji osób uprawiających sport wyczynowo.

Grupa A

Suplementy szczególnie polecane sportowcom, w przypadku których naukowo wykazano zdolności do zwiększania możliwości wysiłkowych po zastosowaniu ich w określonych przypadkach.

Do grupy A zaliczamy przede wszystkim napoje oraz żele i batony dla sportowców, w tym produkty węglowodanowe, węglowodanowo-elektrolitowe, węglowodanowo-białkowe będące szczególnie przydatne w przypadku sportowców dyscyplin wytrzymałościowych, przeznaczone do stosowania przed w trakcie i po wysiłku. W grupie tej znajdują się także płynne odpowiedniki posiłków, odżywki proteinowe, preparaty mineralno-witaminowe, witaminy antyoksydacyjne (wit. C i wit. E), witamina D, pierwiastki takie jak wapń, żelazo oraz oczywiście kofeina, kreatyna, a także dwuwęglan sodu.

Grupa B

Suplementy, których zastosowanie powinno zostać rozważone, ponieważ są wstępne doniesienia potwierdzające ich skuteczność we wspomaganiu wysiłku.

Do grupy B zaliczyć można ß-alaninę, w przypadku której sądzić należy, iż jeśli kolejne wyniki badań będą równie obiecujące co dotychczasowe, to zapewne aminokwas ten powędruje do wyższej grupy. W grupie B znajdują się także: uznawane za co najmniej kontrowersyjne, albo wręcz – „niedziałające”; HMB i l-karnityna, a oprócz nich także siara bydlęca (colostrum), melatonina, olej rybi, probiotyki, polifenole o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym oraz soki i ekstrakty z buraków zasobne w azotany.

Grupa C

Preparaty, co do których nie ma pewności czy wykazują przypisywane im działanie, ze względu na brak odpowiedniej ilości i jakości badań naukowych. Preparaty te nie są raczej polecane wyczynowym sportowcom przez AIS.

Suplementy z grupy C to przede wszystkim: ryboza, koenzym Q10, chrom, glukozmina, żeń-szeń i inne zioła (w tym korydceps, różeniec górski), chrom, ZMA, olej MCT, pirogronian i inozyna. Preparaty z tej grupy oczywiście mogą być stosowane przez sportowców, jednak AIS odmawia finansowania suplementacji, ponieważ uznaje, iż brak jest dowodów świadczących na jej korzyść. Tak więc znaczna część australijskich zawodników nie stosuje preparatów z tej grupy, a pomimo to w dyscyplinach olimpijskich odnosi liczne sukcesy.

Grupa D

Suplementy niewskazane i środki niedozwolone.

Do grupy D zalicza się zarówno preparaty zabronione przez Światową Agencję Antydopingową, jak i środki niosące za sobą ryzyko zanieczyszczenia niedozwoloną substancją. Zalicza się tutaj zarówno niegroźne ekstrakty ziołowe (np. z buzdyganka ziemnego), jak i silne stymulanty (efedryna, DMAA) czy sterydy anaboliczne i prohormony. Więcej informacji na ten temat znaleźć można na stronie Australijskiego Instytutu Sportu, do której odnośnik znajduje się w bibliografii pod treścią tego artykułu.

Podsumowanie

Osoby analizujące literaturę fachową i śledzące na bieżąco wyniki badań naukowych dotyczących skuteczności rozmaitych substancji stosowanych we wspomaganiu wysiłku mogą mieć pewne zastrzeżenia do powyższego rankingu, zwłaszcza że brak w nim składników takich jak BCAA czy glutamina (które jako niewymienione najprawdopodobniej trafiły do grupy C), a uznawana za nieprzydatną karnityna okazuje się być substancją, w którą zdaniem AIS warto zainwestować. Doświadczenie pokazuje też, że niektóre związki wędrują pomiędzy różnymi kategoriami bądź to ulegając zdeklasowaniu, bądź podwyższając swoją pozycję, co związane jest z wynikami kolejnych, dokładniejszych eksperymentów. Pomimo to jednak powyższe zestawienie może stanowić interesujący zestaw wytycznych zarówno dla samych zawodników, jak i trenerów i dietetyków. Przedstawione tam informacje pozwalają bowiem przynajmniej w pewnym stopniu usystematyzować wiedzę dotyczącą skuteczności poszczególnych składników suplementów diety dla osób aktywnych.

Źródła: • Australian Institute of Sport - http://www.ausport.gov.au/ais/

Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.