Na wstępie chciałabym zaznaczyć, że eliminacja produktów glutenowych nie powinna polegać na zastąpieniu ich gotowymi produktami bezglutenowymi.
Wykluczając z diety pszenicę, sięgać powinniśmy po produkty, które naturalnie nie zawierają białek glutenowych, a więc takie jak ryż, gryka, proso, amarantus, kukurydza, komosa ryżowa, jak również ziemniaki czy bataty.
Opieranie się na gotowych produktach bezglutenowych nie jest najlepszym rozwiązaniem.
Przykładowo w składzie jednego z chlebów bezglutenowych znajdziemy następujące składniki:
woda, mąka ryżowa, skrobia kukurydziana, mąka gryczana, syrop glukozowo-fruktozowy, naturalny zakwas chleba, skrobia ryżowa, izolat białka sojowego, drożdże, olej, substancje zagęszczające: guma guar, guma ksantan, E464; sól, syrop glukozowy, glukoza, cukier, oliwa z oliwek, gliceryna roślinna, błonnik: inulina, skrobia ziemniaczana, regulator kwasowości: kwas winowy, emulgator: mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych, aromat.
Już sam fakt ilości składników powinien budzić kontrowersje.
Co więcej, dieta bezglutenowa, nie jest z zasady dietą nisko węglowodanową, jak podają niektóre źródła.
Zawsze, gdy eliminujemy pewne produkty z diety, powinniśmy zastąpić je innymi. Tak więc po wyeliminowaniu pszenicy z posiłków, wprowadzamy w jej miejsce inne produkty.
Jeśli zastosowanie diety bezglutenowej polegać miałoby jedynie na odrzuceniu pszenicy, wówczas rzeczywiście dieta stałaby się dietą niedoborową.
Wartości odżywcze pszenicy
Przyjrzyjmy się mące pszennej typ 500.
W 100 gramach mąka ta dostarcza 342 kcal, 9g białka, 1g tłuszczy oraz 72 g węglowodanów strawnych i 2 gramy błonnika.
Ponadto znajdziemy w niej:
- 2 mg sodu
- 110 mg potasu
- 18 mg wapnia
- 67 mg fosforu
- 10 mg magnezu
- 1 mg żelaza
- 54 μg folacyny
Wartości odżywcze ryżu
Przyjrzyjmy się wartościom odżywczym ryżu białego.
100 grama ryżu białego dostarcza 344 kcal, 6,7 g białka, 0,7g tłuszczu, 78,9g węglowodanów oraz 2,4 g błonnika.
Ponadto znajdziemy w nim:
- 6 mg sodu
- 111 mg potasu
- 10 mg wapnia
- 135 mg fosforu
- 13 mg magnezu
- 1 mg cynku
- 1 mg manganu
- 29 μg folacyny
Wartości odżywcze kaszy gryczanej
100 gram kaszy gryczanej dostarcza 336 kcal, 12 g białka, 3 g tłuszczu, 63 g węglowodanów strawnych oraz 5 gram błonnika.
Ponadto znajdziemy w niej:
- 5 mg sodu
- 443 mg potasu
- 25 mg wapnia
- 459 mg fosforu
- 218 mg magnezu
- 2 mg żelaza
- 3 mg cynku
- 2 mg manganu
- 1 mg niacyny
- 32 μg folacyny
Wartości odżywcze kaszy jaglanej
100 gram kaszy jaglanej dostarcza 346 kcal, 10 g białka, 2 gramy tłuszczy, 68 g węglowodanów strawnych oraz 3 gramy błonnika.
Ponadto znajdziemy w niej:
- 5 mg sodu
- 220 mg potasu
- 10 mg wapnia
- 240 mg fosforu
- 100 mg magnezu
- 4 mg żelaza
- 3 mg cynku
- 1 mg manganu
- 2 mg niacyny
- 30 μg folacyny
Porównując pszenicę do trzech najbardziej popularnych innych zbóż widzimy, że nie wyróżnia się ona znacząco na ich tle.
Co więcej okazuje się, że kasze gryczana i jaglana dostarczają więcej potasu, żelaza, cynku czy niacyny niż mąką pszenna.
Oczywiście, gdy do porównania wzięlibyśmy mąkę pszenną typu 750, okazałoby się, że kryje ona w sobie więcej wartości odżywczych niż mąką pszenna typu 500. Zwłaszcza jeśli chodzi o zawartość wapnia.
Podobnie jednak do porównania moglibyśmy wziąć ryż brązowy, który bogatszy jest w składniki odżywcze w porównaniu do ryżu białego.
Dieta bezglutenowa może być dietą niedoborową, jeśli ją źle zbilansujemy.
Podobnie jednak będzie w przypadku źle zbilansowanej diety, w której produkty zawierające białka glutenowe będą obecne.
Same białka glutenowe nie stanowią wartości odżywczej. To, czy całokształt diety dostarczać będzie nam wszystkich niezbędnych składników zależy od jej odpowiedniego zbilansowania, a nie rezygnacji bądź nie z produktów pszenicznych.
Z obserwacji mogę jednak powiedzieć, że rezygnując z pszenicy, częściej sięgamy po różnego rodzaju kasze oraz ryże, dzięki czemu dieta staje się bardziej urozmaicona i bogata w różne składniki odżywcze.
